Mooi genoeg? waarom we altijd maar twijfelen over ons uiterlijk

Quest psychologie, nummer 3, 2021

Vandaag viel de Quest psychologie op de mat. Bijna het hele nummer gaat over het uiterlijk. Ik heb bijgedragen aan het artikel Lekker in je vel.

“Voor de spiegel zet je altijd je spiegelgezicht op. Je ziet er dan anders uit wanneer je een boek leest of gierend van het lachen op een terras zit. We kennen ons eigen gezicht amper”, zeg ik op pagina 15. Je bent ook niet op je mooist, ga ik verder, omdat als je in de spiegel kijkt, je direct oordeelt.

Mooi, mooier, mooiste maakt niet gelukkiger. Mensen met een gemiddeld inkomen die daar goed van kunnen rondkomen zijn doorgaans heel gelukkig. Stroomt het geld met bakken binnen dan wordt je daar niet extra gelukkig van. Zo is het ook met ons uiterlijk. Een gemiddeld uiterlijk geeft ons een prima leven. We jagen iets na wat we allang hebben. De paar extra puntjes die je denkt te scoren met botox, fillers of wat dan ook, gaan je niet veel blijer maken. Ze maken je eerder kritischer. Want juist het streven naar een perfect uiterlijk, remt ons geluk.

Ook het artikel vanaf pagina 44 over botox in hetzelfde nummer van Quest is interessant. Er wordt een onderzoek van Harvard Medical School genoemd waarin gezichten van mensen die botox hadden laten inspuiten beoordeeld en het bleek dat de lachposes op de foto als iets minder blij, minder echt, minder spontaan en minder intens werden beoordeeld.

Wordt het niet eens tijd om flaporen te erkennen als een van de acht schoonheden,? We beoordelen kinderen met flaporen als iets aardiger, ijveriger en intelligenter zo blijkt als een klein Zwitsers onderzoek.

En verder allerlei tips hoe je meer tevreden kunt worden met je uiterlijk. Doe er je voordeel mee.

Hongeren naar huidcontact

Jaren geleden werd er door Gezondnu een dubbelportret gemaakt van Anouk Keizer, een geliefde, jongere collega en mij. Vier pagina’s interview met hele leuke, speelse foto”s, gemaakt in de tuin van het Academiegebouw in Utrecht. Het was een serie over de meester gezel relatie. Op een foto springt Anouk op mijn rug.

Nou die tijd ligt achter ons. Ik ben inmiddels met emeritaat en Anouk is volop aan het bloeien. Zij staat in dit juni nummer van Gezond nu met veel foto’s en zes pagina’s tekst over haar onderzoek naar het belang van aanraking, een onderwerp dat ons verbindt. Anouk is inmiddels een expert op het gebied van lichaamsbeeld bij mensen met anorexia nervosa en richt zich al een aantal jaren op de rol van aangeraakt worden in het lichaamsbeeld.

Deze coronatijd is uiteraard heel interessant vanuit dat perspectief, want wat doet al dat niet aanraken met ons. Zij vertelt: “In het algemeen kun je stellen, dat aanraken zorgt voor minder stress, angst en pijn. Dat is duidelijk te zien in experimenten. Als je bijvoorbeeld je hand in een bak met ijskoud water legt, is dat na een tijdje heel pijnlijk. Maar de pijnprikkels in de hersenen worden minder als we de hand van een geliefde vasthouden. Wat heel bijzonder is, is dat de pijnbeleving in het brein van die ander, die zijn hand dus niet in die bak steekt, ook hoger wordt. Gedeelde smart is halve smart!”

Ook de column van Sarai Pannekoek over haar vreugde en ontzag voor haar lichaam is zeer de moeite waard evenals het verslag van drie vrouwen in hun zoektocht naar goed genoeg zijn.

Lieve Mensen, ik heb geen aandelen of andere belangen in dit tijdschrift maar lees dit nummer. De bibliotheken zijn weer open dus lezen maar over het belang van aanraken en dat het allemaal niet perfect hoeft.

Knap, knapper, knapst

Gezond nu

Ik weet niet waar het aan ligt maar ik word overspoeld met mediaverzoeken. De Telegraaf sprak mij aan over jonge vrouwen en cosmetische chirurgie en de verbazing waarom iedereen op elkaar wil lijken met die dikke lippen en fillers in een gezicht van een jong iemand die dat helemaal niet nodig heeft. Het Belgische tijdschrift Gevoel had een enquete gehouden onder haar lezeressen over make-up gebruik in de coronatijd en wat bleek? Belgische vrouwen gebruiken veel minder make-up dan daarvoor. Het tijdschrift Vriendin had een enquete onder haar lezeressen gehouden over 50 jaar worden met een knipoog naar Maxima. Ja ouder worden is wel een dingetje in de wereld van glitter en glamour.

Ik sprak ook nog de Sante en de Libelle en Psychologie Quest maar daarover een andere keer. De Belgische journalisten zijn trouwens opvallend beleefder dan de Nederlanders en goed voorbereid maar er zijn altijd uitzonderingen.

Maar goed vandaag in deze column aandacht voor het blad Gezond nu dat 25 mei in de winkel ligt. Of beter gezegd, aandacht voor de journaliste, een jonge vrouw, die het interview hield. Zij was goed voorbereid en we hadden een fijn gesprek over de invloed van onze omgeving op ons gedrag. Zij en een vriendin van haar, het zijn jonge vrouwen van eind twintig, proberen zo bewust mogelijk te leven. Naast vele andere vragen, hield ook het dagelijks dragen van make-up hen bezig. Waarom doen we dat eigenlijk en voor wie, vroegen ze zich af? Een vraag aan mij was of make-up slecht was. Nee, zei ik, leuk om jezelf te versieren als je naar een feest gaat maar het wordt wat problematisch als je zonder makeup geen half bruin meer durft te halen. We lachten.

Ik vind het bemoedigend dat een deel van de jonge vrouwen zich deze vraag stelt. Durf ik mijn gezicht te laten zien? Durf ik me te laten zien? En durf ik iemand op mezelf te zijn en er anders uit te zien dan de groep?

wat een week

NPO 1 26 oktober 2019 Nieuwsweekend met Mieke van der Weij en Peter de Bie

Vandaag rust ik uit. Heel fijn die afwisseling van hectiek en rust. Woensdag de lezing en debat over bodypositivity in Spui25 Amsterdam was goed en scherpte ook mijn eigen denken.

Vrijdag werd ik gebeld door een redactrice van Nieuwsweekend of ik zaterdagochtend in het programma wilde komen om te praten over de filters op Instagram. En ja ze hadden mijn boek ook al liggen op de redactie dus dat kon mooi meegenomen worden.

Dan wordt er standaard een voorgesprek gehouden door de telefoon waarin ik allerlei vragen dien te beantwoorden over cosmetische ingrepen, social media en dergelijke. Dat voorgesprek wordt altijd door een redacteur gedaan die niet het interview doet. Ook vrijdag duurde dat bijna een half uur, terwijl het in het echt, tijdens het interview, altijd anders loopt. Ik ben ervaren en weet wat ik weet. En als ik iets niet weet, dan zeg ik dat ik daar nog nooit over nagedacht heb.

Maar goed, zo zijn blijkbaar de regels van het media spel. De uitzending van zaterdag morgen was fijn. Mieke van de Weij en Peter de Bie zijn ervaren interviewers en ik kreeg en nam voldoende ruimte om mijn verhaal te vertellen.

Net voor mij werd Jeroen Smit geïnterviewd over zijn nieuwe boek dat gaat over de CEO van Unilever die de wereld wilde veranderen Paul Polman. Een inspirerend verhaal over verantwoordelijkheid nemen voor de wereld en niet alleen het grote geld achterna.

En ineens zag ik overeenkomsten tussen Polman, Smit en mijn missie over schoonheid en je laten zien zoals je bent. Het gaat over individuele vrijheid versus verantwoordelijkheid voor jezelf, andere mensen en de wereld. Het gaat over in wat voor wereld willen we leven en hoe kan een ieder haar en zijn steentje bijdragen. Als ik een cosmetische ingreep onderga is dat mijn individuele keuze (hoewel zelfs dat discutabel is) maar wat zeg ik daarmee tegen mijn dochter, mijn kleindochter, tegen vriendinnen? Ik wil me niet laten zien zoals ik ben, ik wil me niet door jullie laten lezen.

Wat fantastisch dat ik door een interview te geven, een inzicht mocht ontvangen. Individuele vrijheid en verantwoordelijkheid samen dat is het thema van nu. Niet of/of maar en/en.

Flow

Flow, het tijdschrift zonder haast, over klein geluk, andere keuzes en simpeler leven heeft een rubriek Nieuwe denkers. Deze maand, oktober, mocht ik die nieuwe denker zijn. Zes pagina’s met illustraties van zwanen zijn in het oktobernummer te vinden en mijn gedachten over de rol van het lichaam.

De aanleiding was het verschijnen van mijn nieuwe boek Je bent al mooi. De schoonheid van imperfectie. De journaliste Sjoukje van der Kolk had zich goed voorbereid en we hadden een fijn gesprek. De rol van de onrealistische beelden in de media kwamen langs. De kern van het interview is dat het streven naar perfectie het contact met ons lichaam in de weg zit.

Leven is per definitie veranderen en daarin mee durven gaan, is een goede strategie om een aardig leven te hebben. Vasthouden aan dat wat geweest is, ook uiterlijk, is een strategie die leidt tot ontevredenheid.

Ook verval, gebreken en somberte horen bij het leven. Laten we dat niet ontkennen maar dapper mee omgaan.

Ik hoop dat u zich laat inspireren door deze Flow.

Blij met jezelf

Ben je blij met jezelf is het onderwerp van Flair 25. De Flair heeft een zelfbeeld enquête gehouden onder haar lezeressen en de vrouwen geven hun uiterlijk een 6.4 en dat is best laag in vergelijking met eerder Nederlands onderzoek. 76 procent vindt zichzelf te zwaar, terwijl een deel daarvan een gezond BMI heeft. Dat beeld zien we in ieder onderzoek terug. De gezondheidsmaat en de schoonheidsmaat liggen nog al uit elkaar. Het gezicht wordt het algemeen mooier gevonden dan het lichaam en ook dat is conform eerder onderzoek.

Opvallend is dat 70 procent minder gebruik maakt van social media en/of bepaalde mensen ontwijkt of ontvolgt vanwege de gemanipuleerde beelden. Dat is slim. Jezelf vergelijken met gemanipuleerde ideaalbeelden leidt alleen maar tot ontevredenheid.

Ik mag mijn kennis weer delen in het artikel Blij met jezelf. Imperfect is het nieuwe perfect. Willen we onszelf bevrijden van perfectie, dan moeten we leren om met een zachte blik naar onszelf en anderen te kijken. Ik heb het vermoeden dat we heel voorzichtig een andere omgang met ons lichaam gaan krijgen.

Je bent al mooi in de media

Annemiek Schrijver en Liesbeth Woertman in de studio van Radio NPO5 Zin in Weekend NCRV/KRO 19 ei 2019

Bijzonder hoeveel aandacht mijn mooie boek krijgt. In een maand hebben alle grote kranten er aandacht aan besteed. Het Algemeen Dagblad was de eerste met twee pagina’s interview en een foto. De hoofdredactrice van de Telegraaf lifestyle schreef een column over mijn boek dat haar aantrok vanaf haar bureau. De Volkskrant plaatste mijn boek in haar boekenbijlage en het NRC rangschikte mijn boek onder de zelfhulpboeken over imperfectie. Het afgelopen weekend stond ik in de Letter en Geest van de Trouw.

Interessant is dat er veel aandacht is voor cosmetische chirurgie, het bewerken van schoolfoto’s en nu net het afgelopen weekend meer over identiteit, meerdere sociale rollen en het lichaam.

Gisteravond een interview gegeven aan Zin in Weekend van de NCRV/KRO. Annemiek Schrijver was de interviewer en als u wilt kunt u het fragment beluisteren via onderstaande link. Ze vroeg door over mijn ziek zijn en me daarin gedragen voelen. Ik moest ervan huilen en langzaam verliet ik de studio. Gelukkig was B. bij me. Hij pakte mijn hand en zwijgend liepen we door het mediagebouw naar de parkeergarage naar huis.

http://download.omroep.nl/portal/radiomanager/rm3-radio5/audiofragments/22/21377-Liesbeth_Woertman_KRO_NCRV_Zin_in_Weekend.mp3

Dit weekend in de Volkskrant

In de boekenbijlage van de Volkskrant in de rubriek Ook interessant en wel hierom werden afgelopen weekend acht boeken besproken waaronder Je bent al mooi. De schoonheid van imperfectie. Heel fijn. Echt in die enorme stroom van boeken die uitkomen, ben ik blij dat mijn boek gezien wordt. Ook de kop beviel me goed Woertman trekt ten strijde tegen het streven naar perfectie maar de laatste zin zette me aan het denken.

“Haar boodschap: luister naar je lichaam en besef dat je mooi bent zoals je bent, met alle opgelopen kreukels en barsten van dien. Dat die terechte boodschap doordringt in het tumult van de dagelijkse updates van eigentijdse influencers, is waarschijnlijk wishful thinking.”

Kom op mensen, lees dit boek, praat er met elkaar over, geef het elkaar cadeau, praat erover op scholen, met vrienden, op je werk en op sociale media. We laten ons toch niet gek maken door de cosmetische industrie die jonge vrouwen betaalt met gratis behandelingen om daarna erover te schrijven om andere jonge mensen over te halen hetzelfde te doen? Wie trekt ermee ten strijde?

De weg vinden

sociale media

Tijdens het Dwarslopersfestival werd er veel muziek gespeeld en een enkel gesprek gevoerd. Fijn dat zoveel jonge mensen muziek maken en een instrument bespelen. Even zonder telefoon en rechtstreeks contact. Ontdek wie je bent tijdens het Dwarslopers Festival en waar je wordt geïnspireerd om op zoek te gaan naar jouw plek in de wereld, zo stond er in de aankondiging te lezen. Lees verder

Blij met mij

Libelle

‘Blij met mij’ is de titel van het artikel geworden. ‘Een mooier lijf begint tussen de oren’ is de ondertitel van het artikel in de Libelle. Esma Linnemann interviewde mij voor het vrouwenblad Libelle over schoonheidsidealen. Dit interview verscheen in het januarinummer van Libelle Gezond. Vijf pagina’s over het uiterlijk van vrouwen en de huidige beeldcultuur.

Blijer zijn met jezelf?

Lees verder