De ademhaling van de wereld is dat wat wij horen als stilte

Zaterdagmiddag is er een inspiratiemiddag geweest in het Graalhuis in Utrecht. Negen heel verschillende vrouwen die de tijd en aandacht namen om aan de slag te gaan met innerlijke schoonheid. Ik weet niet precies wat ik bedoel met innerlijke schoonheid maar het heeft iets te maken met verbinding, traagheid en meerstemmigheid.

ik koos daarvoor twee briljante schrijfsters Andreas Burnier en Clarice Lispector omdat zij mij zo inspireren. Andreas door haar moedige romans over mannelijkheid en vrouwelijkheid en haar essays over mystiek en Clarice omdat zij mij wijst op het uitdrukkingsloze, de witregel. Twee moedige vrouwen die tegen hun tijdsgeest ingingen en trouw bleven aan hun eigen zoektocht.

En het was interessant dat Lispector onbekend was bij de deelnemende vrouwen en ook Burnier was geen grote bekende en toch resoneerde er blijkbaar iets in de aankondiging waardoor de vrouwen op deze inspiratiemiddag waren afgekomen.

Negen onbekende vrouwen in een kring. We stelden ons aan elkaar voor door al onze rollen en stemmen te noemen die deel uitmaken van onze identiteit. Ik begon met: ik ben een grootmoeder, moeder, dochter, zus, witte vrouw, geleerde, ridder, vriendin, geliefde, buurvrouw, schrijfster, onhandige…………… ik weet niet eens meer precies wat ik allemaal opnoemde. Maar de andere vrouwen sloten mooi aan en het gaf een wat breder beeld dan alleen het noemen van je naam.

Daarna schetste ik in vogelvlucht de levens van Andreas en Clarice. Joodse vrouwen met meerdere namen, schrijfsters, academisch geschoold, trouw aan dromen en goede denkers en voelers.

De hoogtepunten van de middag was het langzaam lezen van tekstfragmenten, voorgelezen door verschillende vrouwen, dezelfde tekst soms drie keer, zodat de woorden konden resoneren in ons binnenste. Wat raakt je? Wat neem je mee?

Ik nam mee uit deze inspiratiemiddag een gevuld hart en een gevoed lichaam en een diepe dankbaarheid dat het mogelijk is om met negen onbekende vrouwen zo’n openheid en verbinding te ervaren, geïnspireerd op de onafgebroken ademhaling van de wereld dat wij horen en aanduiden met stilte.

Via iets of iemand anders afdalen in jezelf, het blijft een mysterie.

Meerstemmingheid van innerlijke schoonheid

februaru 2020 Graalhuis in Utrecht

Vorig jaar maakten we een tweeluik in het Graalhuis over mijn boek Je bent al mooi en dit jaar doen we dat opnieuw maar nu meer gericht op het innerlijk.

Vrouwen die trouw zijn aan de lokstem leven altijd een gecompliceerd en rijk leven. Ik mocht sommigen van hen persoonlijk ontmoeten in mijn leven maar vele van deze vrouwen ontmoette ik als lezer. In onze tijd van sterke polarisatie voel ik me niet thuis omdat ik mijn hele leven zoveel verschillende stemmen hoor die in mij leven.

Het Graalhuis in Utrecht vroeg me een middag (19 juni 2021) te maken over innerlijke schoonheid en ik koos Clarice Lispector waar ik in mijn vorige column al over vertelde en Andreas Burnier waar ik trouwens ook al eerder over schreef. Zij raken mij allebei rechtstreeks in mijn hart, in mijn ziel en laten me vaak vertwijfeld achter.

In 1988 las ik het eerste fragment van Lispector in Lust en Gratie.

“Geef me je hand: Ik ga je nu vertellen hoe ik binnen ben getreden in het uitdrukkingsloze, waar ik altijd blind en heimelijk naar op zoek ben geweest. Hoe ik binnen ben getreden in datgene wat bestaat tussen het getal een en het getal twee, hoe ik de lijn van mysterie en vuur zag, die een slinkse lijn is. Tussen twee muzieknoten bestaat een noot, tussen twee feiten bestaat een feit, tussen twee zandkorrels, hoe dicht ze elkaar ook raken, bestaat een ruimte, er bestaat een voelen dat zich bevindt tussen het voelen – in de tussen ruimten van de oorspronkelijke materie bevindt zich de lijn van het mysterie en vuur die de ademhaling van de wereld is: en de onafgebroken ademhaling van de wereld is dat wat wij horen en aanduiden met stilte”.

Ik werd omver geblazen en onder andere via deze tekst van Clarice Lispector ging er iets in me stromen.

Een tweede schrijfster die dit bij me teweeg bracht was Andreas Burnier. Zij vertelde in haar romans over deze meerstemmigheid en over de ingewikkeldheid om tegenstellingen in jezelf tot een eenheid te laten komen zoals de kunstenaar en de krankzinnige, de misdadiger-heilige en de polariteit man-vrouw.

In mijn jong volwassen jaren was ik me sterk bewust van al die roepstemmen en leed ik eraan dat het me niet lukte om een vrouw uit een stuk te zijn. Troostend, zo troostend en inspirerend waren deze vrouwen die ook dit verlangen kende en probeerden taal te geven en deze paradoxen te leven.

Laat je niet mee slepen in het polaire denken en durf alles te zijn. Dat is geen makkelijk leven maar het is wel jij.

Dansen om je hart te openen

Graalhuis 12 december 2020

Zaterdag in het Graalhuis in Utrecht sacraal gedanst. Wat is dat sacrale dans vraag je je misschien af.

Jaren geleden toen ik ieder jaar iets nieuws deed, gaf ik me op voor een weekend sacraal dansen in het klooster in Huissen onder leiding van Brigitte Stufkens. Domweg omdat ik het nooit eerder had gedaan en ik wel van dansen hou. Volkomen open ging ik ernaar toe. Er waren alleen vrouwen. We dansten in een kring op mooie muziek vanuit een midden. Je kunt sacrale dans omschrijven als meditatie in beweging, als een manier om echt aanwezig te zijn.

Toen ik de aankondiging van het Graalhuis zag, gaf ik me direct op. Heerlijk bewegen in deze tijd waarin zo weinig kan. In een grote zaal met zeven vrouwen dansten we ook zaterdag in een kring maar wel los van elkaar. Hilde de dansjuf had ook hier een midden gemaakt zoals je op de foto kunt zien. Ze had mooie muziek uitgekozen uit verschillende tradities. Het thema van zaterdag was vrede. Dansen om een open hart te maken. Dansen om zelf een instrument van vrede te worden.

Drie uur lang dansten we met een kwartier pauze. Meestal eenvoudige pasjes van stap, stap in de dansrichting en wieg, wieg en dan naar het midden toe en er weer van af. Soms was het duidelijk welke en hoeveel stapjes er gemaakt moesten worden door de muziek en bij andere nummers was dat wat onduidelijker. Ik deed gewoon wat de juf deed en dat ging wonderlijk ging. Op een nummer na daar moesten we een soort rozet dansen en ik kreeg het niet voor elkaar. Ik zag het niet en ik voelde het niet.

Het was heerlijk om weer in een ruimte met andere vrouwen te zijn maar tegelijkertijd was het wonderlijk om steeds afstand te houden. We konden elkaar toeknikken met de ogen en het was een gemis om niet elkaars handen vast te kunnen houden en echt samen te dansen.

Een van de vrouwen vertelde dat er in deze periode een reportage wordt uitgezonden op NPO2 op donderdagavond met als titel Dorhout op leeftijd in Nederland. Aanstaande donderdag komt Brigitte DE Danslerares in Nederland van de sacrale dans in beeld.

Sacrale dans als meditatie in beweging en steeds meer aanwezig te zijn, viel me nog niet mee, omdat ik de pasjes niet ken. Gelukkig herhaalden we het laatste half uur een aantal nummers en door die herhaling was er voor mij iets merkbaar van meer naar binnen gaan.

Drie uur was best pittig maar ook nodig om de diepte in te kunnen gaan, uit het denkhoofd meer in het lichaam. We bedankten de juf die deze middag zo mooi had samengesteld en ik ging als eerste vanuit het licht, de donkerte in, struikelend door het grote lichtverschil.

De dansbewegingen resoneerden nog uren na.

Agenda

Lieve mensen

Op mijn website www.psychologievanhetuiterlijk.nl hebben we een agenda toegevoegd.

U kunt daarop zien welke lezingen ik geef het komende jaar. Het zullen er niet enorm veel zijn maar er was vraag naar of ik mijn lezingen van te voren wilde aankondigen. Bij deze. Twee wil ik eruit lichten, het Graalhuis en Studium Generale in Utrecht.

Het Graalhuis in Utrecht organiseert voor vrouwen een tweeluik over schoonheid en seksualiteit. Ik mag de eerste dag verzorgen op zaterdag 15 februari en Marian Geurtsen verzorgt de tweede dag op 28 maart. Eerst vertel ik inhoudelijk over mijn nieuwste boek Je bent al mooi met volop ruimte voor gesprek met de deelnemers. Daarna lezen we een stukje tekst uit het boek en laten dat resoneren vanuit de vraag wat raakt je? In de middag gaan we dansen op zinnen uit mijn boek. Daar verheug ik me zeer op en de dans wordt verzorgd door Riette Beurmanjer. Van te voren aanmelden bij het graalhuis

Samen met Studium Generale hebben we een vierluik gemaakt over Van wie is het vrouwenlichaam? Wetenschappers en expert over medische zorg, schoonheidsidealen, seksualiteit en het vrouwenlichaam en religie. De eerste avond is op 24 februari en de laatste op 25 mei 2020 Tivoli Utrecht. Zelf spreek ik op 23 maart over schoonheidsidealen samen met Janice Deul en Sylvia Holle. Gratis tickets zijn verkrijgbaar bij Tivoli.

Op 20 mei 2020 om 16.15 hou ik mijn openbare afscheidscollege in de Aula van het Academiegebouw op het Domplein in Utrecht. Ook hiervoor bent u van harte uitgenodigd en de toegang is ook hier gratis.