Jong van geest, niet meer zo jong in de spiegel

De journaliste Helene Delhaas interviewde me voor het vrouwentijdschrift Margriet.

Het grondthema was acceptatie van ons veranderende lichaam en gezicht. Helene schrijft op pagina 90: “En ook al voel ik me dan misschien nog best jong, de spiegel is meedogenloos. Waren het eerst alleen nog een paar lachrimpeltjes rondom mijn ogen, inmiddels komen er steeds mee rimpels en groeven”. En dan iets verder in de tekst “Maar als ik kijk naar de ranke lijfjes van de jonge meiden naast me op de loopband, in van die strakke broekjes die alles nog eens extra benadrukken (waarom waren die er niet toen ik nog een goddelijk lijf had ?!), zakt de moed me in de schoenen”.

Lieve Helene de spiegel is niet meedogenloos maar het gemanipuleerde ideaalbeeld in je hoofd is de oorzaak dat je jezelf zo negatief bekijkt. We zijn mooier dan ooit, ook als we ouder worden. Je vergelijken met vrouwen die zoveel jaren jonger zijn, is jezelf nodeloos kwellen en maakt je ontevreden.

Ik antwoord Helene op pagina 93: “In onze cultuur heerst een negatief beeld over ouderdom. Ouderdom wordt geassocieerd met gebreken en aftakeling, met afhankelijkheid. Jong zijn is het ideaal. Voor mij betekent het woord oud, gestold zijn, en dat kan op iedere leeftijd zijn. Iedereen kent wel een jong iemand die vastzit, starre ideeën heeft. In ons leven is er vanaf geboorte tot aan onze dood afwisseling van groei en verval.

We moeten stoppen met het idealiseren van jong zijn en eerlijker naar onszelf kijken. Om beter naar onszelf te leren kijken, moeten we onszelf voelen, meer contact maken met ons lichaam. Dank Helene voor ons gesprek.

Vrouw in de spiegel

Ik vond dit beeld, deze foto van een mij onbekende vrouw en het intrigeert me. Een vrouw die wel en niet in de spiegel kijkt. Een oudere vrouw. Waar denkt ze aan? Heeft iemand haar zo neergezet? Poseert ze?

Onze ouderen, meestal vrouwen, zitten nu opgesloten in verpleeghuizen. Het huis waar mijn moeder verblijft of moet ik zeggen het huis waar mijn moeder woont is corona vrij. Toch mag ze niet naar buiten en alleen onder begeleiding naar de tuin. De begeleider loopt dan mee om er op toe te zien dat de ouderen de anderhalve meter handhaven. Razend is mijn moeder daarover. Ik ben toch geen kind, zegt ze en ook benadrukt ze dat ze niets verkeerds heeft gedaan. Dit mag toch zomaar niet. Ik ga een journalist inschakelen!

Sinds kort mag haar vriend weer komen zwaaien. In de serre staat mijn moeder binnen en haar vriend buiten. Met gebaren en briefjes betuigen ze elkaar hun liefde. Ze leggen hun hand tegen het glas aan. Dat is de maximale vorm van contact. Dan loopt hij achteruit. Zij schreeuwt dan kijk uit zometeen val je. Hij verstaat haar niet en komt weer dichterbij. Zij is blij als ze hem ziet en ze wordt er heel verdrietig van. Ze denkt dat ze elkaar nooit meer zullen aanraken.

De vriend stuurde mij een foto van haar die hij door het glas had gemaakt. Mijn moeder staat er klein en mager en wat verloren bij en door al dat glas is haar vriend, de fotograaf, ook op de foto te zien. Hij staat op die foto achter haar. Dat vind ik een ontroerend beeld.

Als oudere vrouw achter glas leven en jezelf niet meer gespiegeld zien, dat is haar leven nu.

Maar geldt dat in bredere zin niet voor alle oudere vrouwen. En op welke leeftijd begint de oudere vrouw en wat is dat voor een leven? Begint dat bij veertig of bij 67? Wie bepaalt dat of welke gebeurtenissen bepalen dat? Wat zijn de culturele beelden over de oudere vrouw? Met die vragen ga ik me de komende tijd bezig houden.

Heeft u suggesties? Laat het me weten en vertel erover.