Op bezoek bij boekhandel Blokker

Boekhandel Blokker 4 november 2022

4 november 2022 was ik te gast bij Boekhandel Blokker. Een grote winkel die achterin de zaak een aparte ruimte heeft voor interviews en lezingen met schrijvers. Door het sluiten van de glazen deuren is het mooi stil en kunnen de klanten toch een blik naar binnen werpen. En wij, de lezers en de schrijfster en de interviewerster zitten in een mooie intieme ruimte. Het is fijn om dichtbij de mensen te zitten en heel goed hun gezichtsuitdrukkingen te kunnen zien. Warme ogen en veel omhoog gekrulde mondhoeken keken me belangstellend aan. Dat is echt een fijn uitgangspunt.

Andrea een van de boekhandelaren deed het interview en dat had ze goed voorbereid. Mooie open vragen stelde ze over vrouwenvriendschappen en of ik meer kon vertellen over de verticale verhouding tussen de generaties. Van die lekkere, grote vragen waar ik mijn verhaal goed in kwijt kon.

We spraken over rolmodellen en ze had, heel attent, een aantal van mijn lievelingsschrijfsters om me heen gezet. Ik zag boeken van Andreas Burnier en Simone de Beauvoir, maar ook een kinderboek De Kameleons. Ik ervaarde dat als aandacht en zorg.

Het was een fijne middag, beetje gekke tijd, 15.30-17.00 maar we hadden een volle zaal en persoonlijk vind ik het wel prettig om met daglicht te reizen. Barend was die dag de chauffeur van dienst en ik trakteerde hem op een etentje in Heemstede. Daarna in alle rust weer naar huis.

Ik kreeg Wat zou Simone de Beauvoir doen? Gids voor een authentiek leven van Skye Cleary, ook uitgegeven bij ten have. Het cadeau was door Andrea heel goed uitgekozen. Direct dit weekend aan begonnen.

Komende week weer genoeg te doen. Voorbereiden van Ik en de Ander, een afscheid van een geliefde collega, een koffiediner en twee lezingen. Ik moet echt uitkijken dat ik niet aan het werk ben. Nee zo voelt het niet. Het voelt als overvloed, als delen, als uitstromen van binnen naar buiten en genoeg oningevulde tijd om hiervan te genieten.

Taart van uitgeverij Ten Have voor de mijlpaal van 10.000 exemplaren

Taart van uitgeverij Ten Have

Vanmorgen een beetje laat wakker geworden. Ik was nog in pyama toen de bel ging. Ik dacht geen idee wie er voor de deur staat maar het zal niet belangrijk zijn. Ik heb geen pakje besteld. Toen nog een keer de bel. He misschien is B. zijn huissleutel kwijt of vergeten. Ik deed mijn ochtendjas over mijn pyama aan en de deurbel begon nu driftig te tingelen. Het was duidelijk dat iemand naar binnen wilde. Met warrige haren ging ik de trap af, deed de deur open en trof daar een jongeman met een doos in zijn hand. Ik keek hem waarschijnlijk heel dom aan. Hij overhandigde mij de doos en zei “bent u liesbeth woertman”, ik zei ja. Dan is deze taart voor u. Ik dacht aan klimaatactivisten en overwoog een stap naar achteren te zetten en toen de gedachte wat voor dag is het vandaag, ik ben toch niet jarig. Er zit ook een kaart bij dan ziet u van wie het is, sprak de jongeman vriendelijk. Het vraagteken was blijkbaar op mijn gezicht te lezen.

Ik bedankte hem en ging naar binnen. Stomverbaasd. Ik had mijn bril nog niet op maar kon ontcijferen dat de taart van mijn uitgever was. Wat lief. Maar met het openmaken had ik met een vinger in de slagroom gezeten en pas later begreep ik (met bril op) dat er gefeliciteerd met 10.000 exemplaren op had gestaan.

Dan stond ik dan blij te wezen in mijn eentje. Ik was al laat, waste me snel en kleedde me aan en ging naar yogales. Heel snel nog een appje naar mijn zoons. De hele les met een glimlach om mijn lippen en steeds het getal 10.0000. U begrijpt echt loslaten was er tijdens de yogales niet bij.

Nu deel ik het maar met jullie. Een mens wil toch iets met haar vreugde doen.

Geinspireerde boekpresentatie in het klooster in Huissen

Wat een mooie inspiratiemiddag hadden we donderdag 30 juni in het klooster in Huissen. Met ongeveer tachtig mensen in de kapel van het klooster vierden we de geboorte van mijn nieuwe boek Wie ben ik als niemand kijkt. Een andere kijk op de ouder wordende vrouw, uitgegeven bij Ten Have.

Barend speelde piano en heette op die manier iedereen welkom. Dat gaf direct een fijne sfeer. Daarna interviewde de onvolprezen Annemiek Schrijver me met enkele rake vragen. We cirkelden rondom identiteit en de rol van de ander hierin. Zij kan mij altijd zo laten bloeien en we hadden een echt, open gesprek.

Daarna sprak Daniel van Mourik over Andreas Burnier, een van mijn rolmodellen en zij begon met het voorlezen van het gedicht

Wie zal de nacht in strikken binden?
Je naam heb ik nog niet vergeten,
maar op het zachte weefgetouw geweven,
zoals een roos bloeit in de wind.
Ik heb je naam goed opgeschreven
en aan een wit papier gehangen
waar kinderen mee spelen kunnen,
zodat je naam in hun verlangen
bewaard zal blijven voor de wind.
De slanke dansen van verdriet
heb ik `s nachts op het plein gedanst,
de zee, de sterren en het strand
zijn weggegleden uit mijn hand.
Maar dansend heb ik onbezonnen
je naam geroepen tot de muren,
totdat de huizen binnenst buiten
schaterlachten van verdriet.
Terwijl ik in mijn dorpen liep,
heb ik gevraagd aan de beminden:
waar kan men oude namen vinden?
Wie kent de naam die mij verliet?
Wie deelt de droom die in mij sliep
en zal het hart in bloemen winden?
(Uit: Een tevreden lach)


Wat hoor je als je het woord jood hoort?

Wat hoor je als je het woord vrouw hoort?

Op schitterende wijze liet Daniel ons voelen hoe de woorden ons kunnen bepalen en hoe lastig het is om daar een eigen invulling aan te geven en ze eindigde opnieuw met hetzelfde gedicht nog eens voor te lezen.

Christien Brinkgreve mijn geleerde collega van de universiteit Utrecht ging verder op het gevoel van verweesd zijn door veel vrouwen in de wereld. En hoe belangrijk het is om elkaar te steunen en als vrouwen onze stem te laten horen. Steeds opnieuw en juist ook in deze derde levensfase.

De middag werd tussendoor steeds opgeluisterd door het oorspronkelijke muzikale werk van Roos Blufpand. Zij is de eerste vrouw op de foto. Het was een feestje om haar teksten en muziek te horen en ze sloot zo mooi aan bij onze verhalen ook al is ze dertig jaar jonger. Het gaf juist hoop omdat zij als jongere vrouw haar stem laat horen rondom dezelfde thema’s.

De middag was voedsel voor de ziel voor iedereen die er was. Ook voor de aanwezige mannen.

Ooievaars op hun nest en ons gebrek aan zelfvertrouwen

Als je goed kijkt, zie je een ooievaar op een schoorsteen. Aan de rechterkant van de straat op het vijfde dak zit al jaren een ooievaarsnest. Ieder jaar komen de ooievaars terug naar Wijk bij Duurstede om op dit huis hun nest weer te bewonen. Ontroerend volgen we de verrichtingen van het ooievaarspaar tijdens onze avondwandelingen. Met alle zorg en aandacht worden de jongen verzorgd en gevoerd. Ieder jaar zijn we blij dat de ooievaars er weer zijn.

Was ons mensenleven maar zo eenvoudig. Wij tobben wat af. Is deze partner wel de juiste voor mij? Wil ik wel of geen kinderen? Kan ik werk en moederschap en een liefdesleven combineren? Ben ik wel goed genoeg en hoe hou ik al die verschillende rollen bij elkaar?

Ik las het boek van collega auteur Frederike Mewe Goed zoals je bent. De psychologie van zelfvertrouwen. Aan verwachtingen willen doen, je niet goed genoeg voelen, je vergelijken met anderen en dan hebben we het nog niet gehad over de innerlijke criticus die de hele dag commentaar levert. Mewe beschrijft het helder in haar boek en probeert in het tweede deel van het boek ons te verleiden om milder naar onszelf te kijken en ons minder aan te trekken van andere mensen.

Daar hebben de ooievaars allemaal geen last van. Zij doen wat ze doen moeten en proberen dat zo goed mogelijk te doen van binnenuit zonder zich te vergelijken met anderen. Ze hebben ook maar een taak per seizoen dat is misschien voor ons ook wel een goed idee. Niet alles willen, maar keuzes maken in verschillende stadia van je leven.

Het woord zelfvertrouwen vertelt het ons ook. Zelf de maatstaf van je leven durven zijn. Dat leren we door trouw te zijn aan ons zelf. Betrouwbaar wordt je door te leren van je fouten, door negatieve en verdrietige ervaringen die je te boven bent gekomen. Door te struikelen en te vallen en weer opstaan. We weten echt wel wat goed voor ons is.

We lopen langzaam door en kijken nog een keer om naar de ooievaars en gaan verder naar de rivier. Zij heeft ook veel te vertellen.

Manuscript opgestuurd en daarna ramen zemen

Ja u ziet het goed. Ik ben de ramen aan het zemen. Vuil dat ze waren! Gisteren mijn manuscript ingestuurd naar uitgeverij ten have. Wat een fijn moment is dat denk ik met mijn hoofd. Maanden lag het manuscript te roepen en te wenken bij alles wat ik deed. Ga aan de slag, werk aan mij,niet lanterfanten en geen uitstelgedrag, gewoon zitten en schrijven. In eerste instantie voel ik me moe en rusteloos als ik op verzenden heb gedrukt. Bijna een lichte paniek want ik had nog zoveel…………………….. Ik ga even op de bank liggen met een boek en val prompt in slaap.

Als ik wakker word, pak ik een emmer en vul die met water en natuurazijn, de zeem en een trekker en ga aan de slag. De ramen voor en achter aan de buitenkant maak ik schoon inclusief het houtwerk, met alle aandacht die ik in me heb. Dat Barend foto’s nam had ik op dat moment niet gezien. Eindelijk een frisse en zonnige dag waarin niets hoeft.

In mijn hoofd voelt het opsturen van het manuscript fijn maar in het echt niet. Het voelt als verlies, als een gemis, als onrust. Het voelt onzeker want andere mensen gaan er een mening over hebben. Ik voel de kramp in mijn rug en verbaas me erover dat ik niet blij ben maar ongerust. Ik heb haar zomaar de wereld ingestuurd. De wereld die op dit moment zo onrustig is en vol dreiging daar kan zij in haar teerheid niet tegenop.

Ik maak nog een schone emmer met water en azijn en loop de ramen na op zoek naar venijnige vuile plekjes. Ik voel me raar. Wie gaat er haar ramen zemen als de wereld in brand staat?

Zouden er mannen bestaan die gaan schoonmaken als de wereld te eng wordt?

Vrienden worden met je lijf

Kijk niet naar kilo’s, maar luister naar je lichaam, kopt het NRC vandaag. Eet wanneer je honger hebt en stop wanneer je voldaan bent. Let op de signalen van je lichaam, stellen de auteurs van Intuitief eten. Dat is uiteraard waar maar ga er maar aan staan. Zo gewoon is het niet dat we luisteren naar ons lichaam.

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/05/14/weg-met-de-weegschaal-a4043587

De meeste mensen luisteren helemaal niet naar hun lichaam maar wonen in hun hoofd.

Misschien toch handiger om dan eerst het boek van Lisette Thooft te lezen over lichaamsbewustzijn.

Het vervelende is dat dat als je begint met opnieuw voelen, iets wat je misschien jaren niet hebt gedaan, dat er dan eerst verdriet te voelen is of gemis of angst. Niet perse die gevoelens waar we op zitten te wachten. Thooft schrijft op pagina 52: “emoties hoeven nooit weg, je hoeft niets los te laten, integendeel: alles mag er zijn. Als een gevoel er mag zijn daarentegen, als je het kunt toelaten en voelen, als je je hart ervoor openzet en erin kunt ontspannen, transformeert het vanzelf. Boosheid wordt kracht, angst wordt gevoeligheid, verdriet wordt zorgzaamheid”.

Uit eigen ervaring kan ik vertellen dat dit trage veranderingsprocessen zijn maar zeer de moeite waard. Het beter voelen van je lijf maakt zachter en warmer. Laat je ook vooral aanraken, letterlijk en figuurlijk, dat helpt heel erg in het ervaren van je lichaam.

Je lichaam voelen is het beste dieet dat je haar kunt geven. Voelen wanneer je moet rusten. Voelen wanneer je moet eten. En voelen omdat je moet lachen, heel hard lachen, omdat je vroeger dacht dat je perfect moest zijn.

Denk niet in kilo’s maar ervaar de levendigheid van je lichaam, zodat je goed voor haar kunt zorgen en van haar kunt genieten.

Wat heb je gezaaid vandaag?

Ik las het boek van Mirjam van der Vegt deze week De kracht van rust 8 tegendraadse lessen over werk en het goede leven. Praktische levenslessen voor een leven met meer rust. Weer een prachtuitgave van uitgeverij Ten Have. De lessen zijn:

  1. pauzes verdienen zichzelf terug
  2. beoordeel de dag naar wat je zaait, in plaats van oogst
  3. wees onbereikbaar om beschikbaar te zijn
  4. schenk de wereld je waardigheid
  5. alles wat vandaag op je pad komt is genoeg
  6. van keuzevrijheid naar gehoorzame vrijheid
  7. kies voor nederige gewoontevorming
  8. durf onaf te zijn

Het is de tweede les die me het meest aanspreekt. ook ik ben iemand die vooral naar het resultaat kijkt, naar de oogst. Sinds een paar dagen probeer ik aan de eind van de avond te mijmeren over wat ik die dag gezaaid heb.

Van der Vegt schrijft op pagina 49: “een zaaimentaliteit is leuk, maar als je het grotere plaatje niet scherp hebt, kun je jezelf helemaal leeggeven. Je strooit je zaad maar wat in het rond”. Dat is nu ook weer niet de bedoeling. Wat wil je bereiken? Wat is je doel? Welke richting ga je uit met je zaaien?

Het nadenken over mijn zaadjes was/is nog niet zo makkelijk. Het zijn kleine dingen, blijkt. Niet de grote dingen blijken belangrijk, maar de kleine. De blijdschap om met mijn kleinkinderen te zijn. Te zien hoe goed ze zichzelf kunnen vermaken met gamen en dan weer een zelfbedacht fantasiespel of helpen in de keuken. Elkaar alleen maar aankijken, geeft me diepe vreugde. Een wandeling langs de rivier met een vriendin. Een beter besef en gevoel wanneer ik moet rusten.

Er valt altijd meer te oogsten. Daar is geen twijfel over mogelijk. Hoe meer je oogst, hoe meer je bezit, vond ik ook een sterke uitspraak van Van der Vegt en hoe meer je bezit des te angstiger word je om dat weer kwijt te raken.

Toch weet ik vaak niet wat ik zaai. Studenten vertellen me soms jaren later dat ze zoveel gehad hebben aan een bepaalde uitspraak of opmerking. Maar ik merk wel dat het me goed doet om mijn zaaimentaliteit wat bewuster in te zetten. Het geeft inderdaad meer rust.

Ondertussen is de tuin gesnoeid en zijn de kruiden gezaaid, de dahlia’s in de grond gedaan en iedere dag komt er meer blad aan de hagen. Over de oogst ga ik niet maar die zal ik in dankbaarheid ontvangen.