Wim Wenders heeft een documentaire gemaakt ‘The Salt of the Earth’. Jaren geleden kocht hij een foto van een blinde Toeareg-vrouw die hem diep raakte. Hij hing de foto boven zijn bureau en ging op zoek naar de fotograaf. Het bleek de Braziliaan Sebastiao Saldago te zijn. Zij raakten bevriend en samen met de zoon van Sebastiaan maakten Wenders deze indrukwekkende documentaire. Lees verder
Dit vond mijn vriendin Agnes op de Facebookpagina van Janis Ian. Deze week geen column, maar dit plaatje. Uitleg overbodig.
Ik ben blij met elk initiatief dat echtheid en levendigheid probeert te bevorderen. Bij modellen die gebruikt worden als kleerhanger is dat een lastig punt. De kleding moet geshowd worden, maar het gaat er uiteindelijk om dat wij die kleding kopen.
Aantrekkelijkheid heeft te maken met uitstraling, vitaliteit en levendigheid en niet met perfectie. Dove was het eerste grote merk die wat kleinere en vollere vrouwen als model op de billboards zetten. Dat heeft hen geen windeieren gelegd.
Nu is er dan in Nederland een modellenbureau opgestaan die de aantrekkelijkheid van verschillende vrouwen wil tonen. Dat velen hen mogen volgen, want we kunnen mooi zijn op verschillende manieren.
Door: Liesbeth Woertman
Dagen zonder honger van Delpine de Vigan had ik voor mijn verjaardag cadeau gekregen. Het is het verhaal van een 19-jarig meisjes dat anorexia heeft ontwikkeld. Het boek begint bij het moment dat ze opgenomen wordt in het ziekenhuis.
“Later zal ze begrijpen dat dit een van de dingen was die ze wilde, haar lichaam vernietigen om niets meer van de buitenwereld te merken, om niets anders in haar lichaam en haar buik te voelen dan honger.” “Als ze in de spiegel keek, herkende ze zichzelf niet meer, ze was blij met de kringen rond haar ogen. Haar dunne lichaam dat altijd nog dunner leek te kunnen worden. Nu is het al anders. Alsof ze haar gezichtsvermogen terug heeft gekregen. Stukje bij beetje trekt het waas op en realiseert ze zich wat ze zichzelf heeft aangedaan. Ze ziet dat seksloze, leeftijdloze wezen dat haar aanstaart met een gerimpelde huid en grijze tanden”.
De Vigan beschrijft het hongeren plastisch. Of het een adequate beschrijving is van een jonge vrouw die niet meer eet, omdat ze wil verdwijnen, dat weet ik niet. Wat is wel weet is dat het verhaal vooral over de relatie met haar behandeld arts gaat. Met het alle laatste restje vertrouwen dat ze nog in zich heeft, geeft ze zich over aan haar arts. Niet totaal en misschien maar voor even, maar zijn stem, zijn blik, maakt dat ze het gaat durven om weer te eten.
Een van de mooiste scenes van het boek is dat Laura probeert haar angsten te beschrijven . “Dat weet hij allemaal al. Daarom is hij zo waardevol, omdat hij de dingen weet. Omdat leed in hem weerklank vindt, ergens in zijn duistere verleden, of misschien omdat hij gewoon gek is”.
In januari was een vierdelige documentaire op televisie te zien over de ouderdom. Veel mensen willen oud worden, maar niet oud zijn. We zagen een 54 jarige man die een schoenendoos met vitamines en mineralen had waar hij iedere dag forse hoeveelheden van innam. Daarnaast spoot hij zichzelf iedere dag in met testosteron, at gezond en sportte veel.
We zagen beelden van een Italiaanse familie van 5 zussen en vier broers tussen de 87 en de 106 die vrolijk in de zon met een mandje aan de arm een krop sla en een paprika uit hun tuin haalden.
De zevendedagsadventisten kwamen in de documentaire langs, die gemiddeld tien jaar ouder worden met hun leefstijl. De rode draad in de documentaire lijkt een zoektocht naar een biologische klok te zijn, die veroudering kan vertragen en liefst stil kan zetten. Sommigen laten zich alvast invriezen, zodat ze weer gezellig mee kunnen doen, als de techniek zover is.
Behalve niet roken, veel bewegen en goed eten, lijkt je verbinden met andere mensen de belangrijkste factor om op een prettige manier oud te worden. Wie mooi oud wil worden, kan dus maar beter blijven spelen en investeren in vriendschap.
Blik deskundigen
Ik ben zo vrij een van de vele mails die ik krijg te delen.
Onderwerp: vraagje
Beste mevrouw Woertman,
“Voor de school voor journalistiek schrijf ik een artikel over schoonheid en jeugdigheid. Daarvoor heb ik eigenlijk antwoord nodig op een vraag van een deskundige (en zo kwam ik dus bij u) namelijk: waarom willen we tegenwoordig zo lang mogelijk jong blijven? (Waarom wordt schoonheid gekoppeld aan jeugdigheid?). Mocht u tijd hebben deze vraag te beantwoorden voor mijn artikel, mag kort en gewoon per mail.
Ik mail u omdat mijn andere deskundige had afgezegd, helaas.
Vriendelijke groet,”
Ik ga ervan dat deze studente denkt dat ze een keurige mail heeft geschreven. Maar ik ga er diep van zuchten. Zo’n vraag beantwoorden kost veel tijd. Ze zou het antwoord zelf kunnen opzoeken door mijn werk en dat van anderen te lezen. Daar heb ik al veel tijd en energie ingestoken.
Nee, je stelt gewoon een vraag aan een deskundige, noemt het ‘vraagje’, kopieert het antwoord en klaar. En zelden krijg ik een bedankje.
Biologische doel schoonheid is aantrekkelijkheid.Nu terug naar haar vraag. Schoonheid en jong is een vanzelfsprekend biologisch paar. We zijn op ons mooist in de adolescentie en vroege volwassenheid. Het biologische doel is seksueel aantrekkelijk zijn voor een partner.
Op de vraag waarom willen we tegenwoordig zo lang mogelijk jong blijven, zou ik zeggen om zo lang mogelijk seksueel aantrekkelijk te zijn voor anderen. En waarom nu? Omdat we leven in een tijd van seriële monogamie. Dat betekent dat we niet alleen als adolescent op zoek zijn naar een partner, maar ook in de volwassenheid en ouderdom. Daarmee heb ik haar vraag heel smal beantwoord maar er valt veel meer over te vertellen. Wie wil dat horen?
Krijg ik net een mailtje van haar met de volgende tekst: ‘Heel veel dank.’
Door: Liesbeth Woertman
In de 19e-eeuw ontstonden de moderne naties en kwam het geloof in de volksaard. Om die veronderstelde gemeenschappelijke identiteit te promoten, werden tradities uitgevonden. Sinterklaas, het koningshuis, midwinterhoornblazen, het zijn allemaal ‘eeuwenoude’ tradities die nog niet zo lang bestaan.
Historici zagen in de 20ste-eeuw in, dat volksaarden niet bestaan. Best logisch ook, er bestaan immers geen genetische verschillen tussen ons en onze Oosterburen. De Nederlander bestaat niet, de Duitser evenmin, alle naties zijn ‘invented communities’. We spelen dat we één geschiedenis, één gemeenschappelijke taal en dus één identiteit hebben. De werkelijkheid zit oneindig veel genuanceerder en complexer in elkaar. Denk alleen maar aan lokale identiteiten als Friezen, of religieuze identiteiten als orthodoxe katholieken. Lokale en religieuze identiteiten kunnen voor de betrokkenen veel belangrijker zijn dan wat er in hun paspoort staat. Of denk aan de complexe identiteit van migranten, zijn zij buitenlander, migrant of nieuwe Nederlanders?
Postmodernisten stellen: alles is een constructie, onze identiteit is bedacht, dus niet waar. Zou het? Als de koningin abdiceert, dan plengt menig onderdaan een traan. Wanneer Oranje speelt, giert de spanning door mijn lijf. Is al die emotie gebaseerd op gebakken lucht? Zeker, maar de emotie is echt. Al verzinnen we een verhaal, bijvoorbeeld dat we een typisch Nederlandse volksaard hebben, dat betekent niet dat ons sprookje onwaar is. De crux is: als wij het geloven, als wij ons Nederlander voelen, dan is het zo. Niemand kan mij verbieden mij Nederlander te voelen. Sterker nog: zelfs genationaliseerde of geadopteerde mensen mogen ervoor kiezen zich Nederlander te voelen.
Zoals naties een ‘invented community’ zijn, kunnen individuen ook zichzelf uitvinden. Ben ik mijzelf of speel ik mijzelf? Ben ik slaaf van mijn zelfzuchtige genen, speelbal van mijn omgeving of bepaal ik zelf mijn eigen identiteit? Je nationaliteit kun je niet altijd zelf bepalen, maar een identiteitsbepalende factor als ‘schoonheid’ wel. Of je jezelf mooi vindt, dat bepaal je zelf. Alleen: hoe komt je zelfbeeld tot stand? Is je meetlat het schoonheidsideaal of zijn het de woorden van je geliefde die belangrijk voor je zijn? Sleutel je aan je zelf, of liever aan het beeld dat je van jezelf hebt?
Een zelfbeeld is een constructie, net zoals nationaliteit een constructie is. Je kunt jezelf mooier maken met verf, poeders of mooie kleding. Maar als we alleen ons uiterlijk aanpakken, dan laten we het belangrijkste ongemoeid. Uiteindelijk gaat het erom dat we ons mooi voelen. Je mooi voelen, doe je als anderen je complimenteren, als je tijd doorbrengt met gelijkgestemden, met mensen die van je houden. Wie zich mooier wil voelen, doet er dus verstandig aan om betekenisvolle relaties met liefdevolle anderen aan te gaan. Je omgeving bepaalt hoe mooi je bent, maar je kunt zelf in grote mate kiezen wie tot je omgeving behoort. Kies je eigen spiegels, kies de buitenwereld die jou waardeert.
Echte schoonheid komt van buiten, maar ervaar je van binnen.
Webtekst geschreven door blogger Andreas Bouman.
In Amerika besteden mensen meer geld aan persoonlijke verzorging en cosmetica, dan aan boeken en opleidingen. Wereldwijd is de cosmetica een miljardenindustrie. De schoonheidsindustrie is in handen van enkele multinationals in Europa en de USA. Frankrijk (L’Oreal) en de USA (Proctor& Gamble) zijn de leidende landen.
Schoonheid is voor veel vrouwen een belangrijk onderdeel van hun zelfbeeld. Omdat schoonheid vergankelijk is, doet de cosmetica-industrie goede zaken. Beloftes van verdwijnende rimpels na gebruik van merk X dringen dagelijks bij ons binnen via billboards, tijdschriften en televisieprogramma’s.
Ik weet een betere manier om je rimpels te verzachten. Ga eens naar een klooster of een bezinningscentrum en besteed een paar dagen aan jezelf. Eenieder die op zoek is naar liefde en licht (en wie is dat niet) zal merken hoe goed het doet om in aandacht tijd door te brengen. In aandacht naar je lichaam luisteren. Met aandacht naar de verhalen van andere mensen luisteren. Luisteren met je hart, zonder oordeel.
Ik voorspel dat je met een lichtere tred en een meer ontspannen gezicht naar huis gaat.
Door: Liesbeth Woertman.
Een paar dagen geleden beschreef cosmetisch arts een casus uit zijn praktijk. Een dame wilde een ‘extreem’ uiterlijk. Hieronder leest u hoe hij op dit verzoek reageerde.
Een dame heeft een lipvergroting ondergaan in mijn praktijk. Ze heeft in het verleden ook een borstvergroting ondergaan. Ze belt mij een week later op omdat haar man en vriendinnen niet genoeg het verschil konden zien (die zij overigens wel ziet). De lippen zien er te ‘natuurlijk’ uit.
Ze zegt er dan ook bij dat: “U heeft mooi werk afgeleverd maar in mijn kringen houden we van wat extremer”. Ze zegt echter ook dat haar kinderen niet zo blij zijn met de behandelingen van hun moeder. “Ik krijgt door mijn sexy uiterlijk namelijk meer aandacht van mannen dan mijn dochter.”
Ik heb als cosmetisch arts een duidelijke visie over wat “het eindpunt”moet zijn van een behandeling. Deze “artistieke” visie is gekleurd door mijn werk als semi-professioneel (portret-)schilder. Ik ben van mening dat in een gezicht de aandacht uit moet gaan naar een aantal focuspunten. Ik vindt dat de natuurlijke blik naar de ogen moet gaan en in beperkte mate de mond. In tegenstelling tot de visagie, die vooral ogen en de mond accentueren, behandel ik als cosmetisch arts vooral de punten die afleiden van deze focuspunten.
Dit kunnen rimpels zijn, wallen of in het geval van deze dame een hele dunne mond zijn. Het eindpunt van een geslaagde ingreep is voor mij als mijn blik na afloop van nature naar de ogen worden getrokken. Met de ogen communiceer je en druk je jezelf uit. Dit was in het geval van deze mevrouw ook het geval. De mond was na afloop in harmonie met het gezicht en de blik ging van nature naar de ogen. Haar verzoek tot “extremer” wekte in alle eerlijkheid dus weerstand bij mij op.
Echter, als arts vind ik dat mijn eigen visie met betrekking tot wat mooi en gewenst is een relatieve waarde heeft en dat ik mij dienstbaar aan de persoonlijke smaak van de “klant” moet opstellen. Dit betekent overigens niet dat ik kritiekloos meega met alles wat de klant vraagt, maar wel dat ik me wel zo opstel dat de klant zich begrepen en veilig voelt om haar wensen cq angsten aan me mede te delen, zonder dat de cliënt bang is dat ik haar veroordeel. Het uiterlijk van de meeste vrouwen is een gevoelig punt.
Ethisch en juist gedrag begint met het concretiseren en uitvragen van de hulpvraag. Wat heeft zij in gedachten als zij spreekt over iets “ extremer”? Ik vroeg haar daarom om tijdens onze volgende ontmoeting een aantal foto’s mee te nemen. Haar ideaalbeelden bleken Angelina Jolie en Julia Roberts te zijn.
Ik heb haar toen uitgelegd dat deze filmsterren lippen hebben die supranormaal (meer dan gemiddeld)zijn. Supranormale lippen (maar bijvoorbeeld ook borsten) kunnen als sexier of glamoureuzer worden gezien, maar kan al snel omslaan naar iets wat als “ lelijker” of “ordinairder” wordt ervaren. Andere gelaatstrekken (jukbeenderen etc) kunnen ervoor zorgen dat deze bandbreedte groter wordt. Met andere woorden de lippen van Angelina Jolie kunnen als lelijk of vulgair worden ervaren in een gezicht met andere gelaatstrekken.
Ik heb haar toen inzicht gegeven wat naar mijn idee de bandbreedte van haar lippen in haar gezicht was en dat ik ook niet bereid was om deze te overschrijden. Te veel opgespoten lippen kunnen namelijk een soort “chimpansee” effect geven, omdat de lippen veel te veel naar voren gaan staan. De verhouding is in het zijaanzicht dan helemaal zoek.
Een subtielere weggever van opgespoten lippen is het zogenaamde duckface-syndroom. Door lokaal lippen op te spuiten, komt er een soort skischans die veel mensen niet bewust waarnemen, maar die ze wel onbewust met “nep” associëren. Als je eenmaal weet waar je op moet letten, herken je dit zo. Deze look wordt over het algemeen door veel mensen ook als lelijk en onnatuurlijk ervaren.
Nadat ik haar dit uitgelegd had, konden we snel overeenstemming bereiken over wat de grenzen van het lipvolume zouden moeten zijn. De weigering om aan zulke praktijken mee te werken zijn niet alleen om haar te beschermen, maar (om eerlijk te zijn) ook om mijn eigen reputatie te beschermen. Het resultaat van mijn behandelingen zijn namelijk ook mijn visitekaartje. Ze had begrip dat ik niet de dokter wil zijn waar patiënten onnatuurlijke lippen krijgen aangemeten.
Ik was echter wel bereid om binnen deze grenzen met haar smaak (en die van haar man) mee te gaan. Als een cliënt een beetje glamour in haar leven wil en ze door deze behandeling het gevoel krijgen een beetje bij de ‘rich and famous’ te horen, dan vind ik dat dit moet kunnen. Door een klein beetje volume ook boven de lippen te spuiten kan je een “extremere”, “supranormale” of “glamoureuzere” look creëren die niet met het “duckface” syndroom gepaard gaat. Als ze meer zou willen, dan zou ik haar jukbeenderen iets sterker moeten laten uitkomen om een tegenwicht te geven in haar gezicht.
Ik gaf aan dat ik vertrouwen had in mijn artistieke kwaliteiten om een echt “wow”-effect te creëren maar dat (afgezien van het zeer hoge kostenplaatje) ze dan wel de kans liep om door buitenstaanders alleen maar als sexy te worden gezien. Ik wees haar erop dat dit sexy en zeer “vrouwelijke” uiterlijk haar in haar andere rollen (zoals moeder, vriendin of werkneemster) zou kunnen remmen. De “glamour” verpakking zou dan de inhoud gaan overschaduwen. De patiënte was naar mijn idee een zelfbewuste vrolijke vrouw die heel benaderbaar overkwam.
Met andere woorden zij begreep dat als je als vrouw (of man) niet alleen maar kaviaar moet eten, maar dat je soms ook naar zuurkool snakt.
Rogier Meulenaar is cosmetisch arts en heeft dit artikel op persoonlijke titel geschreven. Rogier werkt voor de Praktijk voor Injectables.
Laat u stem horen over cosmetische chirurgie!
De komende weken willen we op dit blog een discussie op gang brengen over cosmetische chirurgie. Moet een arts alle cosmetische ingrepen doen die de patiënt vraagt? Welk probleem lost cosmetische chirurgie eigenlijk op? Waar ligt de grens? Wie bepaalt dat? Geef uw mening in de reacties. Vandaag bijt ik (Liesbeth Woertman) de spits af. Donderdag volgen enkele praktijkcasussen van een cosmetisch arts. Uw mening is zeer welkom!
Nederlanders zijn vaak trots op het feit dat zij voorop lopen in de wereld. Maar wat betreft regulering van cosmetische ingrepen, gaan de Belgen ons voor. Op 21 maart jl., had de NRC een interessant artikel over een gynaecoloog (!) die borstoperaties bij vrouwen had uitgevoerd. Vier vrouwen hebben een rechtszaak tegen deze man aangespannen. Zij kregen last van infecties, bobbeltjes, gevoelloosheid rond de tepels, verharding, asymmetrie en lelijke littekens. De gynaecoloog deed zich voor als borstchirurg.
De vraag is mag iedere arts, elke cosmetische ingreep uitvoeren? De SP stelde Kamervragen aan minister Schippers. Hoe denkt zij over een verbod op reclame voor cosmetische chirurgie? Edith Schippers brengt de risico’s van de cosmetische chirurgie in kaart. Over enkele maanden komt ze met een advies. Ik ben benieuwd naar dat rapport over de risico’s.
De Belgen hebben wel een beslissing genomen. Geen reclames meer voor cosmetische chirurgie. Daarnaast zijn regels omschreven over wie welke ingreep mag uitvoeren.
Kom op Nederland: aan de slag. Weg met de beunhazen in de cosmetische chirurgie! Stel dat het lukt om alleen artsen die daartoe bevoegd zijn, cosmetische ingrepen te laten verrichten, zijn we er dan? De negatieve effecten na een ingreep zullen verminderen en dat is een voordeel voor de mensen die een cosmetische ingreep ondergaan.
Maar het zou jammer zijn als we het bij regelgeving alleen zouden laten.Op deze manier blijven we keurig binnen het huidige credo: ‘U vraagt en wij draaien’. Heel graag zou ik een maatschappelijk debat zien ontstaan over welke problemen we denken op te lossen via cosmetische chirurgie.
Wat vinden we wel acceptabel en wat niet? Vanuit welke redenering?