Deze leuke foto kwam langs via een vriendin. Zij was aan het opruimen en vroeg of ik deze foto wilde hebben. Graag zei ik want ik word er vrolijk van.

In Gezondnu van een paar jaar geleden stonden dubbelinterviews met leerlingen en leermeesters en mijn jongere collega Anouk Keizer en ik werkten hieraan mee. De interviews werden gehouden in de tuin van ons prachtige Academiegebouw in het centrum van Utrecht en daar werden ook de foto’s gemaakt.

Wij houden ons allebei bezig met lichaamsbeelden. Anouk doet vele experimenten naar de beleving van het lichaam door meisjes en vrouwen met anorexia. Want het is toch intrigerend dat broodmagere meisjes hun lichaam als dik ervaren. Hoe kan dat toch?

Misschien heeft u gisteravond ook naar Zomergasten gekeken. De kinder,- en jeugd psychiater Robert Vermeieren toonde een fragment van een Noorse fotograaf met een Noorse fotografe. Hij, een wat dikke, blozende man, en zij een uitgemergelde zieke vrouw. Ik vond het een afschuwelijk wreed beeld. Ze bleek 28 jaar te zijn maar ze zag er zeer oud uit. De vrouw wilde de beste fotografe van de wereld zijn. Ze maakte portretten van zichzelf. Ik kon er nauwelijks naar kijken.

Ik had het gevoel in een doolhof terecht te komen. Zeer anorectische vrouw fotografeert zichzelf en toont haar portretten aan ons. Ze ziet zichzelf als kunstenares. Maar wat wil ze duidelijk maken aan ons? Aan zichzelf? Zie mij in mijn volstrekte eenzaamheid?

Het lichaamsbeeld van jongeren en het niet met leeftijdsgenoten kunnen ontwikkelen van hun identiteit, stond centraal in deze uitzending. De psychiater zag een toename aan angsten, depressies en eetstoornissen door de lockdowns. Hij pleit voor een narratieve diagnostiek waarin het verhaal, de ervaringen van de jongere, meer centraal komen te staan in relatie tot hun problemen. Dat pleidooi ondersteun ik van harte en roep ik zelf ook al jaren.

Maar hij vertelde ook over de rol van de therapeut die meer mens mag zijn in het contact met de jongere. Aandachtiger luisteren, zoeken naar wat wel goed gaat en soms durven delen van eigen pijn. Meehelpen aan dat wat gestold is geraakt, weer te laten stromen, zodat een mens weer gaat leven, kunnen we allemaal en is niet alleen de taak van de therapeut. Dat kan op zoveel manieren. Via onderzoek doen zodat we meer begrijpen, behulpzaam zijn als buur of collega, aanwezig zijn voor onze vrienden en goed luisteren naar ieder mens die we tegenkomen.

Leerling en leermeester zijn geen gestolde posities. Ik leer ook van Anouk, haar elegante experimenten zijn bijzonder en haar vrolijkheid zeer aanstekelijk.