Aanraking als basis van wie we zijn

Adriaan van Dis schreef een nieuw boek waarin de huishoudster van zijn grootvader een centrale rol speelt. In een interview in Trouw zegt van Dis het zo:

“De aanraking is misschien wel, hoe vreemd het ook klinkt, het allerbelangrijkste. Ik ben altijd voor korte en krachtige titels, maar toen kwam ik een dichtregel van Adriaan Roland Holst tegen: ‘Diep woelt in hen ’t onzegbare verlangen / naar zachtheid, warm omhelzen en de lange / strelingen van een vrouw die spraakloos mint.’ Misschien klinkt het aanstellerig, maar als ik ergens behoefte aan heb, is het wel aan zachtheid en een warm omhelzen. Ik geloof dat we er allemaal een beetje naar verlangen.”

Ik zou zeggen laat “een beetje “maar weg en ik vind het helemaal niet raar klinken dat aanraking het belangrijkste is. Aangeraakt worden is voor baby’s van levensbelang zoals ik onder ander beschreef in Psychologie van het uiterlijk. Hoe ons lichaamsbeeld ontstaat.

In de grond verlangen alle mensen ernaar om gezien te worden. De aanrakingen, blikken en woorden van de ander maken ons tot wie we zijn. Op pagina 23 schrijf ik: “Door liefdevolle aanraking leert een pasgeboren baby dat hij welkom is op de wereld. We worden in de wereld geworpen, zoals Heidegger het zo mooi uitdrukt. Dan maakt het nogal uit of we opgevangen worden door uitreikende handen en armen, of wat afwezig in een wiegje worden gelegd”.

De cosmetische industrie zou nooit zo kunnen bloeien als we allemaal liefdevol waren ontvangen. Hoeveel mensen durven hun verlangen naar aangeraakt worden, geraakt worden te voelen en daar uiting aan te geven? Gestreeld, belangenloos gestreeld worden en je daarin bemind voelen…… ik voel me al helemaal smelten.

Ik verheug me op het lezen van dit boek en neem vandaag de zachtheid van de dichtregels mee.

Adolescenten hun uiterlijk en de invloed van social media

Met grote regelmaat krijg ik verzoeken van middelbare scholieren die hun profielwerkstuk aan het maken zijn rondom het onderwerp lichaamsbeelden en schoonheidsidealen. Het verzoek betreft dan enkele vragen of een interview. Als zij zelf al voorwerk hebben gedaan en iets gelezen dan ben ik wel bereid hen tegemoet te komen. Handiger is uiteraard om er eens een column aan te wijden, want tot mijn verbazing had ik dat nog niet gedaan.

In mijn boeken Psychologie van het uiterlijk is het eerste hoofdstuk interessant omdat daar de ontwikkeling van het lichaamsbeeld wordt beschreven. Het tweede hoofdstuk gaat expliciet over de adolescentie. In Je bent al mooi is hoofdstuk 2 dat gaat over seksualiteit in het selfie tijdperk en hoofdstuk 3 over schoonheidsidealen bruikbare achtergrondinformatie,

Verder is voor de Nederlandse situatie het werk van Dr.Dian de Vries van de Universiteit Utrecht een mooie bron van kennis omdat zij gepromoveerd is op jongeren, social media en hun uiterlijk. Zij wijst op het feit dat jongeren ontevredener worden door veel op social media te kijken.

De adolescentie is bij uitstek een levensfase waarin veel veranderd zowel op lichamelijk als op mentaal gebied. De belangrijkste vraag die adolescenten moeten beantwoorden is Wie ben ik, los van mijn ouders, en in vergelijking met mijn leeftijdsgenoten in dit nieuwe, geseksualiseerde lichaam? In vergelijking met leeftijdsgenoten gaat over concrete leeftijdsgenoten in de klas, in de buurt, in de familie, op de sportclub enzovoort maar uiteraard ook over de vergelijking met leeftijdsgenoten op social media. In de zintuigelijke wereld, offline, kunnen we goed zien dat perfectie niet bestaat. Sommige mensen zijn mooier dan anderen, maar ze zijn niet perfect. Op social media treffen we van iedereen de beste versies aan. Niet alleen de beste, maar bijna altijd ook de bewerkte versies, waarin allerlei oneffenheden zijn weggewerkt.

Wonen in een lichaam dat nog niet van jou is door de grote hormonale veranderingen maar wat wel al wordt beoordeeld door andere mensen, maakt uiteraard onzeker. Het zien van gemanipuleerde beelden, maakt ontevreden, omdat levende mensen daar nooit aan voldoen.

Dus blijft er niets anders over dan zorgvuldig te zijn in het kiezen van hoe vaak je op social media zit en je vrienden zorgvuldig te kiezen. Hoe minder gemanipuleerde beelden je ziet des de tevredener je je over je uiterlijk voelt. En echte vrienden maken je blij en kijken verder dan je uiterlijk. Zij zijn blij met je omdat je zo’n fijn gezelschap bent, of omdat jullie samen zo kunnen lachen of omdat je zo betrouwbaar bent en nooit roddelt en geen geheimen doorvertelt. En let er eens op wat je lichaam allemaal kan. Ook dat helpt om tevredener te worden.

Je zult merken dat tegen de tijd dat je aan je nieuwe lichaam bent gewend en al die nieuwe innerlijke gevoelens, zoals verliefdheid, hebt leren kennen het al een stuk beter met je waardering over je uiterlijk gaat. Zachte ogen, een kleine glimlach om je mond, helpen heel goed wanneer je naar jezelf in de spiegel kijkt. En zal ik je een geheim vertellen Je bent al mooi, zoals je bent, want van jou is er maar een, je bent uniek en dat is precies wat de wereld nodig heeft.

Sophie in de Kreukels – deel 2

 

Vandaag, dinsdag 13 september 2016 start een tweede serie van Sophie in de Kreukels op NPO 3 om 21.25 uur. In deze serie staan mannen centraal. De eerste aflevering gaat over het gezicht van mannen. Bij mannen gaat het toch om een karakteristieke kop? In een mannengezicht mag je toch zien dat hij leeft? Grijzend haar aan de slapen maakt een man aantrekkelijker? Ik dacht dat dit gangbare uitspraken waren over het gezicht van mannen. Lees verder

Even wennen

Deze week een gastcolumn van Margriet van Kampenhout. Ik heb haar ontmoet in het revalidatiecentrum waar ik een lezing hield. Zij heeft een consultschap, vandaar dat haar naam onder de column staat. Liesbeth Woertman. 

Wie voor het eerst met mij kennismaakt, moet even wennen. Mijn armen zien er anders uit. Ze zijn korter dan normaal. Mijn ellebogen buigen niet en mijn polsen krijg ik niet recht. Iemand moet de eerste keer razendsnel schakelen. Hij krijgt onverwachte informatie te verwerken. Daar moet hij vervolgens iets van vinden. Gaat hij er wel of niet iets over tegen mij zeggen? En hoe geeft hij mij eigenlijk een hand? Dat gaat allemaal in één tel door zijn hoofd. Lees verder

Imperfectie is perfect

Donderdag werd ik om 12.45 opgehaald in een luxueuze BMW met een charmante en goede chauffeur. Het was een bijzondere ervaring om op een asgrauwe dag in zo’n mooie auto van Utrecht naar Amsterdam te worden gereden. Ik moest moeite doen om niet in slaap te vallen, omdat ik gewiegd werd door de zachte stoel en de regen die langs de ramen droop. Lees verder

Sylvana Simons

De Rode Hoed

Donderdag 15 oktober word ik geïnterviewd door Sylvana Simons in de Rode Hoed in Amsterdam. Het interview wordt met publiek opgenomen en zondagmorgen 25 oktober rond half twaalf uitgezonden op NPO 2. Het interview vormt een onderdeel van het programma ‘De nieuwe Wereld’ gepresenteerd door Colet van der Ven. Het programma wil inspireren. Welke bijdrage wil jij leveren aan de samenleving? Wat voor mens wil je zijn? Fijne vragen vind ik dat. Lees verder

Mooi oud worden?

Mooi oud worden

In januari was een vierdelige documentaire op televisie te zien over de ouderdom. Veel mensen willen oud worden, maar niet oud zijn. We zagen een 54 jarige man die een schoenendoos met vitamines en mineralen had waar hij iedere dag forse hoeveelheden van innam. Daarnaast spoot hij zichzelf iedere dag in met testosteron, at gezond en sportte veel.

We zagen beelden van een Italiaanse familie van 5 zussen en vier broers tussen de 87 en de 106 die vrolijk in de zon met een mandje aan de arm een krop sla en een paprika uit hun tuin haalden.

De zevendedagsadventisten kwamen in de documentaire langs, die gemiddeld tien jaar ouder worden met hun leefstijl. De rode draad in de documentaire lijkt een zoektocht naar een biologische klok te zijn, die veroudering kan vertragen en liefst stil kan zetten. Sommigen laten zich alvast invriezen, zodat ze weer gezellig mee kunnen doen, als de techniek zover is.

Behalve niet roken, veel bewegen en goed eten, lijkt je verbinden met andere mensen de belangrijkste factor om op een prettige manier oud te worden. Wie mooi oud wil worden, kan dus maar beter blijven spelen en investeren in vriendschap.

Psychologie van het Uiterlijk

Karamel de favoriete huidskleur?

Ponds

In Zembla was een week of drie geleden een documentaire over middelen die de huid bleken. Veelal illegale middelen die naast het bleken ook schade aan de huid toebrengen.

Bij de ragfijne lijntjes hoort treurige muziek

Het merk Ponds van Unilever had een aantal jaren geleden in Nederland een reclame van een man en een vrouw in een weiland. Mooie muziek onder het plaatje. De man haalt een camera tevoorschijn en zoemt in op de vrouw. Treurige muziek onder dit plaatje. Wat blijkt er zijn enkele ragfijne lijntjes te zien rond de ogen van de vrouw. .

Het merk Ponds komt in beeld. De vrouw trekt zich terug en gaat driftig aan het smeren. Twee weken later is dezelfde scene te zien. Man zoomt in maar nu zijn de lijntjes uiteraard verdwenen. Dankzij smeren met Ponds. Lachend en gelukkig vallen de man en de vrouw elkaar in de armen.

Deze reclame is in Nederland van de buis, maar was tot voor kort in Australië te zien. Nu zie ik een soortgelijke reclame anno in India.Hier gaat het om een ‘bleekmiddel’.

De Indiase reclame:

De Australische commercial:

De relatie tussen een cosmeticaproduct en geliefd worden, is een doeltreffende strategie van reclamemakers.

Door: Liesbeth Woertman.

Psychologie van het Uiterlijk

Liesbeth in de Linda

De Standaard

De Standaard

In september ben ik geïnterviewd door de Elle, de Margriet, de Lijfstijl en de Belgische krant de Standaard. De lijfstijl is een nieuw digitaal initiatief, dat u kunt vinden op www.voedingspsychologen.nl Deze maand heb ik ja gezegd tegen een radioprogramma van een uur en heb ik een interview toegezegd aan de Linda.

Middelbare scholieren en uiterlijk

Middelbare scholieren zijn begonnen met hun profielwerkstuk en het uiterlijk, cosmetische chirurgie en ingebeelde lelijkheid zijn belangrijke onderwerpen in deze levensfase en een aantal middelbare scholieren maken er ook dit jaar weer een profielwerkstuk over. Als zij zelf al veel werk hebben verzet, mijn boek gelezen en andere artikel dan ben ik regelmatig bereid om met hen in gesprek te gaan. Ik doe het niet, als ze zelf nog nauwelijks iets hebben gedaan.

Hans van Willigenburg

Hans van Willigenburg

Zondag 20 oktober van 11 tot 12 uur ben ik te gast bij Hans van Willigenburg. Hans presenteert iedere zondagmorgen live op radio 5 vanuit een koffiehuis in Amsterdam zijn programma. Luisteraars kunnen bellen en een vraag stellen. Tijdens de uitzending wordt er een exemplaar van ‘Psychologie van het uiterlijk’ weggegeven.

Tegen het merendeel van de mediaverzoeken zeg ik nee. Het is voor mij erg belangrijk om lege, vrije ruimte in mijn week te hebben. Ruimte om te ademen, nieuwe ideeën op te doen en tot rust te komen.

Ik verheug me op zondag en ben benieuwd naar uw vragen!

Door: Liesbeth Woertman.

Psychologie van het Uiterlijk

Bepaalt de tijd ons zelfbeeld?

Tijd

De factor tijd speelt een grote, maar grotendeels onzichtbare rol in ons leven. Als we ouder worden voelen we ons, volgens ‘Psychologie van het Uiterlijk’, mooier dan als we jong zijn. Wat is daarvan de reden?

Ik ben geen psycholoog, maar heb wel een passie voor het verleden. Laat ik dit psychologische probleem eens historisch benaderen. Historici zullen zeggen: er is niet één zelfbeeld, maar zijn er meerdere zelfbeelden tegelijk. Historici kijken namelijk naar de korte-, middellange- en lange termijn.

Braudel: 3 soorten geschiedenis spelen een rol

In de 19e-eeuw bespraken historici alleen maar het wel en wee van de hoge heren. Oorlogen, vorsten, generaals: dat werk. In 1949 stelde de fameuze Franse geschiedkundige  Braudel dat er 3 soorten geschiedenis een rol spelen. Gebeurtenissen (politiek), de sociaaleconomische tijd (nu: computertijdperk) en de lange termijn (bijvoorbeeld de bodemgesteldheid van een land).

Als we ons zelfbeeld nu eens -ongenuanceerd en onwetenschappelijk- classificeren zoals Braudel dat deed met de toestand van een land?

Complimentjes vergeten we, rimpels krijgen we allemaal.

Ons zelfbeeld kan per minuut verschillen (iemand lacht naar ons: joepie!), of per levensfase (rimpels: bah!). Op de lange termijn maakt het echter niet uit van wie je een complimentje (kort) krijgt en zelfs niet hoeveel rimpels (midden) je hebt. Complimentjes vergeten we. Rimpels krijgen we allemaal. Als je het hele leven in een paar zinnen samenvat, komt je uiterlijk er waarschijnlijk niet in voor, het is maar bijzaak.

Met helikopterblik onze langzaam bewegende geschiedenis bekijken

Als we naar de longue durée van ons korte leven kijken, dan gaat het om andere zaken dan uiterlijk. ‘Heb ik eruit gehaald wat erin zat? Was ik er voor mijn dierbaren? Waren zij er voor mij?’ Dat zijn de wezenlijke vragen van ons leven. Natuurlijk, we hebben het druk en verwerken een continue stroom van prikkels van buitenaf. Zo zijn mensen. Toch is het volgens mij verstandig om af en toe een stapje terug te doen en met een helikopterblik te kijken naar onze persoonlijke ‘langzaam bewegende geschiedenis’.

Als je dat doet, snap je ook direct waarom oudere mensen zichzelf als mooier ervaren.

Door: Andreas Bouman.