Isabella, mijn kleindochter van acht, kwam de werkkamer binnen waar ik zat te schrijven. Ze had mijn jas van de kapstok gepakt en die aangetrokken. Ik schrok toen ze binnenkwam, een mini mij. Ze is aan het oefenen hoe ze zichzelf wil vormgeven. Ik wilde eerst schrijven ze is aan het oefenen om te worden wie ze is, maar ze is toch al.
Het inspirerende boek van Marc van Dijk, een groot interview met Paul van Tongeren, gaf me het afgelopen weekend weer ruim voldoende stof om over na te denken. Met name over het zelf en geluk. Op pagina 93 schrijft van Dijk: “Geluk is een doel, en niet zomaar een doel naast andere doelen, maar het ultieme doel”. Geluk wordt door Aristoteles gezien als optimale zelfverwerkelijking en die gaat in vier richtingen:
- zo denken dat je echt inzicht verwerft
- zo handelen dat je met recht erkenning geniet
- zo voelen dat je gevoelens niet met je op de loop gaan maar passen bij dat waardoor ze worden opgewekt
- ervan genieten als je dat alles weet te realiseren
En dan volgt de omschrijving van geluk: genieten van een optimaal ontwikkelde, verfijnde sensibiliteit; een rijk en subtiel gevoelsleven. Een wijze van handelen en leven waarin je de verbondenheid met andere mensen optimaal realiseert.
Zo dat is nogal wat, werk aan de winkel. Ik vind het een prachtige omschrijving van geluk maar dan staat er ineens een zinnetje dat me tussen de ogen treft “En dat alles geleid door waarden waarvan je beseft dat je die niet kiest, maar die zich aan jou opdringen, waarin je gelooft en waaraan je je toewijdt”. Ho, ho dus met hard werken alleen kom je er niet, Je moet ook mazzel hebben en het geluk hebben dat je op een goed mens valt, want je kiest je geliefde niet uit. Je wordt door iemand geraakt, getroffen, gegrepen, vertelt Paul van Tongeren en zo is het.
Het wonderlijke fenomeen dat je door iets of iemand geraakt kan worden en dat je dus een relationeel wezen bent, is een belangrijk onderdeel van gelukkig kunnen zijn. Je bent dus niet uitsluitend zelf verantwoordelijk voor je geluk, je moet ook een beetje mazzel hebben en fijne mensen om je heen.
Ja mijn kleindochter is al een mooi mens en tegelijk een mens in wording, net als ik, en elkaar met een open hart zien en spiegelen, zal zeker bijdragen aan ons geluk, aan ons gelukt zijn.