Laat u stem horen over cosmetische chirurgie!
De komende weken brengen we op dit blog een discussie op gang over cosmetische chirurgie. Moet een arts alle cosmetische ingrepen doen die de patiënt vraagt? Welk probleem lost cosmetische chirurgie eigenlijk op? Waar ligt de grens? Wie bepaalt dat? Geef uw mening in de reacties. 

Het vakgebied van de cosmetische geneeskunde roept over het algemeen extreme reacties op in de samenleving. Ik merk dit nog het meest als ik op feestjes vertel dat ik cosmetisch arts ben. Soms is men uiterst gefascineerd en enthousiast maar ik krijg ook reacties waarmee men direct of indirect de morele integriteit van een cosmetisch arts in twijfel trekt.

Ik begrijp echter wel waar deze reacties vandaan komen. De cosmetische geneeskunde is niet alleen een nieuw vakgebied waar op dit moment de ontologische morele normering ontbreekt, maar is ook een miljoenenindustrie die bij volledige culturele acceptatie uiterst zichtbaar in de samenleving zal zijn. Dit tezamen zorgt ervoor dat het gevaar bestaat dat ijdelheid cq onzekerheid kan worden misbruikt om behandelingen te verkopen die daadwerkelijk het welzijn van de cliënt kunnen schaden.

Culturele normen worden opgerekt?

Maar er bestaat ook een gevaar voor de samenleving. Een aantal feministische denkers maken terecht de opmerking dat door de mogelijkheden van cosmetische chirurgie de culturele normen van normaal wordt opgerekt. Zij wijzen op het gevaar dat door deze oprekking “het normale” in de toekomst als abnormaal kan worden beschouwd.

Een recent voorbeeld van dit verschijnsel is waarin vanuit een Engels gezin grote druk wordt uitgeoefend op een meisje van 14 om een borstvergroting te ondergaan omdat de anderen leden van de familie dit ook gedaan hebben.

Met het verschijnen van nieuwe behandelmethodes om op een snelle en veilige wijze het uiterlijk te veranderen wordt de samenleving door het ontbreken van een conventionele medische indicatie met nieuwe morele dilemma’s geconfronteerd.

De cosmetisch arts moet afgewogen beslissingen maken

Dit is de situatie waar de cosmetisch arts elke dag afgewogen beslissingen moet maken uit de verscheidene alternatieven tot handeling. Je kunt het als cosmetisch arts echter niet snel goed doen, omdat de goede redenen van de verschillende alternatieven (waaronder verbod of non-participatie) altijd mee resoneren.

Dit vraagt daarom om verdere deontologische verdieping van de morele vragen van dit nieuwe vakgebied zodat algemeen geaccepteerde ethische richtlijnen op het vakgebied van de cosmetische geneeskunde via het proces van discours kunnen worden gevormd.

Op verzoek van professor Liesbeth Woertman, (hoogleraar Psychologie aan de Universiteit van Utrecht) stel ik daarom de komende weken 3 casussen beschikbaar uit mijn praktijk, die als startpunt kunnen dienen voor een publieke discussie.

Deze casussen zijn gebaseerd op concrete situaties in mijn praktijk maar zijn op wezenlijke punten veranderd om de privacy van mijn patiënten te waarborgen. Bij voldoende animo en reacties is het plan om mijn eigen handelswijze en de bijbehorende beweegredenen op deze casussen weer te geven.

Casus 1:

“Een dame heeft een lipvergroting ondergaan in mijn praktijk. Ze heeft in het verleden ook een borstvergroting ondergaan. Ze belt mij een week later op omdat haar man en vriendinnen niet genoeg het verschil konden zien (die zij overigens wel ziet). De lippen zien er te “natuurlijk” uit.”

Ze zegt er dan ook bij dat: “U heeft mooi werk afgeleverd maar in mijn kringen houden we van wat extremer”. Ze zegt echter ook dat haar kinderen niet zo blij zijn met de behandelingen van hun moeder. “Ïk krijgt door mijn sexy uiterlijk namelijk meer aandacht van mannen dan mijn dochter”

Drs Rogier Meulenaar MD Msc.BA, Cosmetisch arts bij de Praktijk voor Injectables

De arts heeft dit artikel op persoonlijke titel geschreven.