Goran Tunstrom

Wanneer zie je een mens voor het eerst? Wanneer maakt een mens zich los van jouw voorstelling en wordt hij een zelfstandig persoon? Uit: ‘Huis van muziek’ van Goran Tunstrom.

Een kind ziet een ander mens als een vervuller van zijn behoeften. Dat kan niet altijd. Juist vanuit die frustratie, ontstaat het begin van een innerlijke dialoog. Het kind valt niet meer met zichzelf samen. Deze eerste zelfreflectie, is het begin van keuzevrijheid.

De filosoof Emmanuel Levinas vat deze overgang heel mooi samen:

“Het verlies van de onschuld, is de latente geboorte van de vraag.”

De vraag die filosofen stellen is of die zelfkritiek in aanleg al in ons is als een vermogen of van buitenaf komt. We hebben andere mensen nodig die aan ons de vraag stellen: ‘Wie ben je? Wat doe je? Waarom doe je dat?’ Alleen de mens die raakbaar is, kan leren.

Levinas

Ik vind het werk van Levinas moeilijk. Zijn belangrijkste boek: ‘Het gelaat van de ander’, ligt al jaren op mijn bank. Steeds pak ik het op, lees een stukje en leg het weer weg. Ik kan hem amper volgen, omdat hij mijn denken helemaal overhoop haalt. De relatie tot de ander is zijn uitgangspunt en niet het ik. Het intersubjectieve raakt me.

Ik wil hier nog veel over leren.