Lieve mensen
Deze week ben ik in Antwerpen naar een congres. Beauty: Commons versus Contests Drie dagen spreken wetenschappers o.a. Nancy Etcoff over hun werk op het gebied van schoonheid. Ik hoop er veel te leren. Vrijdagmiddag mag ik een lezing geven. Het gaat over de vraag of er sprake is van een ideaal lichaamsbeeld.
Hieronder alvast een voorproefje van mijn lezing.
Onvrede over uiterlijk door meerdere sociale rollen
Behalve dat we nog niet eerder zoveel gemanipuleerde beelden van schoonheid hebben gezien, hebben we ook nog niet eerder in de geschiedenis van de mensheid zoveel verschillende taken en functies verricht met een lichaam. Tot de jaren zestig van de vorige eeuw was het voor de meeste mensen duidelijk dat een meisjesbaby in haar volwassen leven moeder en echtgenote werd en een jongensbaby kostwinner en vader.
Tegenwoordig worden we verondersteld ons leven zelf vorm te geven. Het is een zegen om zoveel verschillende mogelijkheden te hebben om ons te uiten en vorm te geven. Het kan echter ook verwarrend zijn. Elke vrouw is de dochter, vrouw, vriendin, moeder, werknemer, geliefde van iemand anders. Iedere man is de zoon, vriend, vader, werknemer, geliefde van iemand anders. Met hetzelfde uiterlijk spelen we verschillende sociale rollen in het leven. Het spelen van verschillende rollen betekent dat we steeds andere perspectieven innemen en van daaruit onszelf als tegenstrijdig gaan ervaren. Het zelf is complex en meerstemmig geworden.
Onze schoonheidsidealen zijn seksuele lichaamsidealen
Het huidige schoonheidsideaal voor vrouwen is jong, dun, gladde huid, grote ogen en grote borsten. Het ideale mannenlichaam is een gespierd lichaam. Het zijn seksuele lichaamsidealen. Maar niet alle sociale rollen zijn seksueel. Moeten we eigenlijk niet spreken van lichaamsbeelden. Zou het kunnen zijn dat elke sociale rol een ander en dus eigen lichaamsbeeld heeft?
Het ideaalbeeld van het lichaam van een minnares is veel weelderiger dan het ideale lichaam van een werkende vrouw. Onvrede over het eigen lichaam kan zeker ook te maken hebben met deze conflicterende ideaalbeelden, want we nemen ons feitelijke lichaam in elke sociale rol en situatie mee. Ook mannen vervullen verschillende sociale rollen met een lichaam. Elke man is de zoon, man, vriend, vader, werknemer en geliefde van iemand anders.
Mannen realiseren sneller het ideaalbeeld
Ik heb echter niet het idee dat er in die verschillende sociale rollen steeds een ander lichaamsbeeld als ideaal fungeert. Simpel gezegd, het beeld van een aantrekkelijke vader is slank en lichtgespierd net als het beeld van een minnaar. Ideale lichaamsbeelden voor vrouwen zijn zelfs in centimeters uitgedrukt, terwijl ideale mannenlichamen grofmazig worden verbeeld. Dit maakt het gemakkelijker voor mannen om dat ideaal te realiseren.