Ik lees het nieuwste boek van Harari, 21 lessen voor de 21ste eeuw. In dit boek richt hij zich op de huidige stand van zaken en de nabije toekomst van onze menselijke samenlevingen. Een van de lessen waar hij aandacht voor vraagt is de vervreemding van ons lichaam.
Hij schrijft op pagina 118 “Mensen die vervreemd raken van hun lichaam, hun zintuigen en hun fysieke omgeving gaan zich vaak vervreemd en gedesoriënteerd voelen. Commentatoren wijten dat vervreemde gevoel vaak aan de teloorgang van religies en nationale verbondenheid, maar steeds minder contact hebben met je eigen lichaam is waarschijnlijk een veel belangrijkere factor. Mensen hebben miljoenen jaren geleefd zonder religies en zonder natiestaten, dus waarschijnlijk kunnen ze in de eenentwintigste eeuw ook zonder dat wel een heel gelukkig leven leiden. Ze kunnen echter geen gelukkig leven leiden als ze het contact met hun eigen lichaam verliezen. Als je je niet thuis voelt in je eigen lichaam, zul je je in de wereld ook nooit thuis voelen”.
Ik schreef het al eerder wij zijn geen hoofd met voetjes. Of, zoals Harari het uitdrukt, we zijn geen ogen en oren waar tien vingers, een scherm en een creditcard aan vastzitten.
Vervreemd raken van ons lichaam is vervreemd raken van onszelf. Hoe fijn is het om in deze tijd van het jaar in een bos te lopen en een nieuwe jas en muts te kopen tegen de kou? Gewoon in een winkel, in een mooie zaak waar de trotse eigenares me ook nog een reserveknoop geeft.
Maanden heeft ze aan de jas gewerkt. Eerst de stof zoeken, de voering uitkiezen, het patroon tekenen, passen, heel precies de knopen maken, de lengte bepalen en de bijzondere kraag. Eindelijk mocht ik de jas en de muts komen halen. Wat een vakwerk. Ik pas de jas en zij zet mijn muts op. Ik geef haar een zoen en we zijn allebei blij. Wat een rijkdom. Wat een schoonheid. Zij strijkt wat laatste plooien glad, buigt zich nog eens en aait de jas.
Mijn lichaam gehuld in mooie herfsttinten. We verlaten de winkel en rijden naar de Lage Vuursche. Het bos is nu misschien wel op haar mooist. De diversiteit aan kleuren, het licht door de takken, de nevel boven de velden, een enorme hoeveelheid paddenstoelen. Zoveel moois om dankbaar voor te zijn.
Door: Liesbeth Woertman.