Klooster Huissen een inspirerende plek

Het prachtige klooster in Huissen 11 april 2019 tijdens mijn boekpresentatie

Aalt Bakker de directeur van het prachtige klooster in Huissen interviewde me voor de kloosterkrant van het najaar 2020. Lees hieronder ons gesprek en neem een kijkje op hun site voor inspiratie en bemoediging.

Ik voel me rijk!

Ik voel me rijk zegt ze ineens tijdens ons gesprek. En dat na de pittige lockdown in coronatijd. Haar  pensioen ging een paar maanden eerder in dan gepland. Haar geplande afscheidsfeest viel weg. Ineens viel alles stil. Van een hoogleraar volop in het leven was ze opeens lid van de groep kwetsbaren. Een gesprek met een bijzondere vrouw Liesbeth Woertman, emeritus hoogleraar psychologie.

‘’Tijdens de persconferentie half maart vertelde premier Rutten dat grote evenementen worden afgelast vanwege corona. Eerst dacht ik nog dat het wel mee zou vallen. Maar een paar dagen later realiseerde ik me dat mijn afscheid als hoogleraar ook niet door kon gaan. Ik zag er zo naar uit. De universiteit werd opeens gesloten. Er was zelfs geen gelegenheid om persoonlijk afscheid van mijn collega’s te nemen en mijn persoonlijke spullen mee te nemen. “In mei was mijn afscheid gepland en ik had mijn afscheidsrede al in mijn hoofd. De avonden in Tivoli in Utrecht rondom mijn boek je bent al mooi gingen niet door. Alles werd afgelast.

Ik vond het een chaotische en lastige tijd. De eerste weken moest ik echt mijn best doen om niet somber te worden. Er viel heel abrupt heel veel weg. Mijn werk, de ontmoetingen in de bibliotheek in mijn woonplaats, mijn yogales, alles stopte. Ik kon mijn kinderen en kleinkinderen niet zien. Zij wilden niet dat zij ons zouden besmetten. Ik had ineens zeeën van tijd. Het was een ervaring van leegte. Net alsof we midden in het verkeer zitten en alles ineens stil valt.

Ik voelde me ineens lid van de probleemgroep in de corona pandemie. Ik hoorde er niet meer bij. Tijdens wandelingetjes door mijn woonplaats probeerde ik de mensen die ik tegen kwam steeds met warme ogen aan te kijken. Maar zij keken de andere kant op en liepen heel ruim om me heen. Ze dachten dat ik iets ergs had. Ik voelde me in de hoek gezet.  Ik moest me zelf wel even goed toespreken. Het was een lesje in nederigheid voor me. Toen kon ik tegen mezelf zeggen dat het heel jammer is, maar dat het zo is en niet anders. Ik kon me herpakken en kon ik me gelukkig prijzen met mijn fijne plek en mijn tuin.

Dor hout

Er was veel angst in die periode. Er ontstond ook een flinke tweedeling tussen de generaties, tussen jong en oud. Er werd gesproken over dor hout. Als er keuzes gemaakt moesten worden wie er een plek op de Intensive Care kreeg, dan kwamen de ouderen niet in aanmerking, omdat zij toch niet meer lang te leven zouden hebben en omdat zij niet meer zouden bijdragen aan de samenleving. De ouderen werden als ding neergezet, waarover werd besloten. Het was niet nieuw wat er gebeurde, maar het was wel een pijnlijke uitvergroting.

We weten in het westen ook niet goed hoe we met ouderen moeten omgaan en wat zij nog kunnen betekenen voor de maatschappij na hun pensioen. Ouderen dragen dan blijkbaar niet meer bij aan de maatschappij. Ouderen kunnen nog enorm veel bijdragen. Veel verenigingen en kerken draaien op de inzet van ouderen. Veel ouders kunnen werken dankzij grootouders die oppassen. Dat telt blijkbaar niet mee. Dan heb ik het nog niet over de wijsheid en ervaring die ouderen hebben.

Maar horen in onze samenleving alleen mensen die bijdragen er bij? We kijken steeds meer alleen naar economische factoren. Wat kost iemand en wat levert hij of zij op. Ons mensbeeld is versmald tot een mens als economisch wezen, de homo economicus. Als we zo kijken naar mensen, dan gaan we puur op economische gronden keuzes maken. Wat voor samenleving leven we dan in?

Wijsheid

Ik vond de coronatijd in het begin lastig. Ik was blij met de ervaring die ik eerder had opgedaan tijdens mijn leven. Ik was al een paar keer eerder in mijn leven ‘’omgevallen’’. Ik heb toen geleerd de lastige dingen aan te gaan, moedig te zijn en terug te gaan naar het punt waar je ontrouw bent geworden aan jezelf. Vroeger liep ik er voor weg. Dan voelde ik me slachtoffer, of overschreeuwde ik me. Dat hielp natuurlijk niet. Het aangaan is de beste strategie en dat is ook de kortste weg. Het hielp me deze keer dat ik dat eerder al had meegemaakt en geleerd had. Dat kwam me nu goed van pas.

Als er iets is dat je niet bevalt, ook al heb je het niet zelf bedacht, moeten we het aan gaan. We zijn geneigd om lastige dingen eerst te relativeren of te maskeren. We laten dan iets anders zien dan er feitelijk is en ook dan je werkelijk bent. Dan wordt je ontrouw aan je zelf. Hoe moeilijk iets ook is in je leven, ga het toch aan en accepteer dat het zo is. Dan kun je de lef vinden om je te herpakken. Dat is de kortste weg naar herstel. Dat is de wijsheid die in de loop van de jaren meer ontstaat. Ik had die wijsheid graag eerder geleerd in mijn leven.

Het was pijnlijk om te ervaren dat ouderen in de hoek gezet werden. Ouderen dragen vaak nog heel veel bij. Maar als we dat alleen in geld blijven uitdrukken, dan zie je dat niet. Maar als we het alleen economisch bekijken, dan zien we de waarde ervan niet.

Mocht ik echt oud worden, dan wil ik geoefend hebben om het aan te gaan. Als mijn geheugen of mijn lijf me in de steek laat, dan zijn er minder hulpbronnen om het aan te gaan dan nu. Ik ben blij dat ik in mijn leven geoefend heb, zo ook deze keer in coronatijd.

Aan het eind van ons gesprek laat ze me een prachtig schilderij zien. Een portret van een kind met een blik vol verbijstering en kwetsbaarheid. De schilderes (Maija Kulenovic) is geboren in Sarajevo, voormalig Joegoslavië en heeft de oorlog in haar geboorteland meegemaakt. Het kind is geschokt door hetgeen ze ziet. Ze ziet iets verschrikkelijks, maar kan niets doen. Ze moet zien te leven met wat ze voor haar ogen ziet gebeuren. Ik kan mijn ogen niet van het schilderij afhouden.

Eén gedachte over “Klooster Huissen een inspirerende plek

  1. Hey Liesbeth, wat een leuke, vrolijke foto van jou in Huissen! En wat verwoord je dat toch weer treffend en mooi. Over eerdere ervaringen met ‘omvallen’ en jezelf soms kwijtraken. En dat de enige weg is om lastige gebeurtenissen echt aan te gaan en te aanvaarden. Dat geldt voor Corona, ziekte, baanverlies, en ook voor jouw misgelopen pensioenfeestje. Dat laatste is natuurlijk jammer, maar gelukkig heb je voldoende veerkracht en relativeringsvermogen om er toch weer een positieve draai aan te geven. En de wereld zal jou voorlopig zeker niet als Dor hout zien, want daarvoor ben je nog veel te levendig. Misschien ben je wel een mooie paddestoel die juist nu in de herfst extra goed gedijt 🙂
    Een heel bijzonder productief exemplaar bovendien. Dus ik blijf graag al jouw schrijfsels lezen! En ik denk vele anderen met mij. Emeritus of niet, We hangen aan je lippen 🙂

    Christa ( uit dezelfde woonplaats)

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

veertien + negen =