Een van mijn lievelingsschrijvers is Willem Jan Otten. In 2014 ontving hij voor zijn beschouwend proza de P.C.Hooftprijs. Ik lees op dit moment zijn nieuwe essaybundel Droomportaal.
Otten kan als geen ander schrijven over kijken. De blik. Zien en gezien worden. Als u zijn werk niet kent, begin dan bij zijn roman ‘Specht en zoon’, een hoogst origineel boek. Het boek is een scheppingsverhaal van een leeg wit gespannen doek tot een levend schilderij.
Een jonge schilder krijgt een opdracht die anders is dan alle voorgaande: schilder een gestorven jongen. ‘Je redt er een leven mee,’ zegt de steenrijke vader van de jongen. De schilder weet dat hij zichzelf zal moeten overtreffen. Wie was de jongen? Waarom is hij dood? Waarom komt de vader het schilderij niet afhalen?
Zien en gezien worden
De roman gaat over wezenlijke zaken als zien en gezien worden, beeld en werkelijkheid, scheppen en geschapen worden, geboorte en dood. Hij brengt deze motieven bijeen in een subtiel weefsel en nodigt de lezer uit deze tot een betekenisvol geheel te maken. Ik heb het boek ademloos gelezen en nu dus deze prachtige essays. Ik wil er bijna niet aan beginnen, omdat ik zo graag woon in zijn verhalen.
De tocht darminwaarts
De essays in Droomportaal lees ik langzaam en soms hardop. Het essay ‘De tocht darminwaarts’ begint zo:“Er is sinds de eerste mens geen ochtend voorbij gegaan of iedereen afzonderlijk kreeg de geest. De eerste gedachte, die waarmee je ontwaakt, die er al is voor je goed en wel beseft dat je wakker bent, of beter: wakker zijn is dat je aan het beseffen bent.”
Van besefschokje naar besefschokje
“En dit mysterieuze bewustzijn, datgene waar alles mee gekend, ervaren, beseft en geloofd wordt, welt elke ochtend, elke seconde van de dag (want we leven van besefschokje naar besefschokje) in ons op. Het bewustzijn denkt mij, is een van de hulpeloze formuleringen waarmee we het raadselachtige bezweren’. Pagina 11.
Iedere dag zo’n stukje tekst en ik loop zingend door de straten.
Door: Liesbeth Woertman