Zondagmiddag wandelden we naar de markt om de hoek. Op een grasveld staan een stuk of tien kraampjes. In het midden van het veld is een dak van doek gemaakt waar onder mensen op allerlei verschillende stoelen kunnen zitten. Sommige stoelen kun je ook kopen. Er speelt een jongen op een fluit. Al snel blijkt dat hij op veel verschillende fluiten speelt. Het geeft een vrolijke stemming.

Al snel raak ik in gesprek met een jong meisje. Zij maakt kaas van noten en niet van melk. De kaasjes zien er aan de buitenkant uit als Franse kazen zoals camembert. Enthousiast vertelt ze over een man in Duitsland die de schimmel levert. Samen met haar moeder en haar gehandicapte zusje vormen ze een bedrijf. Ze houdt van het langzame proces van rijping, zegt ze. Lekker traag iets maken. Ik proef en het is lekker.

We kopen alle drie de “kazen” die ze heeft gemaakt. Daarnaast staat alweer een jong, klein meisje die bierbrouwer schijnt te zijn en van de restjes brood maakt. Het bier smaakt zuiver en het brood moet ik nog proeven maar zag er prachtig uit. Ook de man die een fantastische rol sushi had gemaakt met wilde zalm en asperges verdient aandacht. Wat een smaak!

De Iranese familie met hun gevulde paprika’s en de Syrische familie met falafel en salades konden met handen en voeten enigszins duidelijk maken wat er in hun gerechten zat. En overal mocht je proeven.

We werden hier ongelofelijk blij van. Het voelde ook als zakken in de tijd. Begin jaren zeventig dansend op het strand rondom een wal van drijfhout en wat gitaren. Zingend en pratend over een betere en aardiger wereld. Maar deze mensen leken bewuster en bedachten nieuwe vormen van voedsel die amper schaden toebrachten aan dieren en milieu. Opvallend vond ik ook de eenvoudige manier van kleden en de meeste gezichten zonder make-up met open ogen.

Iedereen stond open voor een praatje.De markt was klein en hoeveel mensen zouden er geweest zijn die middag? Waarschijnlijk slechts een paar honderd. Maar ik vond het zo bemoedigend. De mensheid op zijn best, zomaar op een grasveldje in Utrecht Oost.

Vanmorgen vond ik het artikel van Rutger Bregman over het beruchte omstanderseffect. De theorie was dat als er veel mensen een ongeluk zien er minder wordt geholpen omdat mensen denken dat de ander het wel doet. In alle psychologieboeken is dit verhaal uit 1964 van een moord op een jonge vrouw te lezen. Bregman komt als wetenschapsjournalist tot precies het tegenovergestelde, namelijk in nood helpen mensen elkaar wél.

Al in 2011 is er een meta-analyse verschenen over dit omstanderseffect uitgevoerd. Meer omstanders, concluderen de wetenschappers, leiden tot meer in plaats van minder hulp. Lees dit degelijke artikel van Rutger Bregman en je kunt niet anders concluderen dan dat mensen elkaar wel helpen in nood.

Wat ik schokkend vind, is dat deze conclusie geen aandacht kreeg.