Categorie archieven: Column

Wat is er aan de hand met onze meisjes?

Geplaatst op door
Beantwoorden

Wat is er met onze meisjes aan de hand? De Volkskrant kopte als eerste begin januari 2024 dat het aantal meisjes en jonge vrouwen tot 30 jaar, die zichzelf verwonden, met 50 procent was toegenomen. In concrete cijfers gaat het nu om 6000 jonge vrouwen die zichzelf snijden, branden of op een andere manier verwonden en blijkbaar zo ernstig, dat zij in het ziekenhuis belanden.

In de psychiatrie komt dit veel voor en zien we dat als er op een groep aan zelfverwonding wordt gedaan door een meisje, anderen dit overnemen. Sociale besmetting wordt dit genoemd. Over de mentale gezondheid meisjes en jonge vrouwen, bestaan al langer zorgen. Bijna de helft (47 procent) van de meisjes op de middelbare school piekert veel, is snel angstig en voelt zich vaak ongelukkig, bleek deze zomer uit onderzoek van de Universiteit Utrecht en het Trimbos-instituut. Bij jongens gold dat voor 14 procent.

In de Trouw van 8 januari 2024 wordt gewezen op sociale media gebruik en de coronacrisis maar dat zijn geen redenen maar eventueel uitlokkende factoren. Maar wat zijn de redenen van dit gedrag? De kwetsbaarheid van de puberteit wordt genoemd en de overgang naar de middelbare school maar dat is van alle tijden dus dat lijkt me onwaarschijnlijk. “Terwijl de wereld steeds chaotischer wordt, worstelen meisjes met de onzekerheid van de puberteit. Dan zijn er ook nog de chatgroepen, Instagram en TikTok, die schoonheidsidealen voorspiegelen”aldus de geinterviewde Robert Vermeiren, hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie LUMC.

Zelf denk ik meer aan de enorme keuze vrijheid op gebieden van het leven en de daaruit voortvloeiende onzekerheid en in het bijzonder het veranderende lichaam om vrouw zijn, in te vullen. De hoofdvraag van de adolescentie is: Wie ben ik? Los van mijn ouders en in vergelijking met anderen en op wie richten zich mijn ontluikende seksuele gevoelens. Deze vraag in een snel veranderend lichaam met al die razende nieuwe gevoelens door je lijf, is bijzonder lastig. Vooral omdat dat veranderende lichaam met die nieuwe vormen al betekenis krijgen door de blikken van jongens en mannen, voordat dat dat nieuwe lichaam van jou is. En ls de anderen waarmee je je gaat vergelijken gemanipuleerde beelden zijn, dan kun je alleen maar ongelukkig over te zelf worden.

En waren piekeren onze meisjes over en waar zijn ze angstig voor?

Een tweede belangrijk aspect lijkt mij de grote prestatiedruk, het niet mogen oefenen met fouten maken, maar zogenaamd alles perfect moeten doen, schadelijk voor onze jongeren, maar waarom zou dat schadelijker voor meisjes zijn dan voor jongens? Daar kom ik dan weer niet uit.

Kortom goed onderzoek zou zeker kunnen helpen om de vraag te beantwoorden wat er met onze meisjes aan de hand is. In de tussentijd daag ik volwassenen uit om beter te luisteren naar onze tieners en adolescenten. Help hen, sta hen bij, wees nieuwsgierig naar hun gevoelens en gedachten. Durf hen te begrenzen in hun sociale media gebruik. Want als er andere mensen zijn om je angsten en zorgen mee te delen, kan het leven dragelijker worden.

Texel 2024 een prachtig begin van het jaar

Geplaatst op door
Beantwoorden

Fotograaf Pete Pronk

We, vriend Pete en man Barend en ik, zijn weer een paar dagen op Texel. Het is hier nat. Zelfs op de wandelpaden in de duinen moeten we regelmatig aan de kanten klauteren om verder te kunnen, omdat grote plassen ons de doorgang belemmeren. Hier op deze wandeling lukte het nog net om door het water voort te gaan. Ik had het gevoel alsof ik hoog liep en de diepte in keek. Voelde me wat bibberig door het gevoel van hoogtevrees wat het bij me opriep.

Maar het is hier weer heerlijk. Wat is dat toch op die waddeneilanden wat me zo goed doet voelen? Het licht dat zo bijzonder is, is daar zeker onderdeel van. Maar ook het maken, zo met ons driemansschap, van een kleine wereld, de stilte, de wind die hier zo hoorbaar en voelbaar is, doet me goed. Stapels boeken hebben we naar ons hol gesleept. Maar wat toch het meest bijzonder blijft, is onze gesprekken, die direct, na de nacht, aan de ontbijttafel beginnen. We vertellen elkaar onze dromen, De andere twee luisteren aandachtig en stellen vragen aan de dromer en doen suggesties. Heel ontdekkend vaak en heilzaam. Als er geen dromen zijn onthouden, dan vertellen we over iets wat ons geraakt heeft in het lezen of uit onze geschiedenis.

Daarna gaan we altijd 20 minuten mediteren.

De ochtend is dan meestal al bijna voorbij. Na wassen en aankleden gaan we naar buiten om te wandelen, daar praten we meestal niet zo veel. Er wordt alleen gelopen, soms in tweetallen of heel rustig achter elkaar. Er worden veel foto’s gemaakt door de mannen. We wijzen elkaar op bloemen en vogels en eventueel andere dieren. Vandaag zag ik voor het eerst van mijn leven een ijsvogel. Prachtige vogel, ik werd er blij van.

Wonderlijk is ook dat ik hier altijd heel goed kan schrijven. Het lijkt alsof de belemmeringen die ik thuis ervaar, hier niet zijn. En dan doel ik niet op praktische belemmeringen maar op een negatieve stem die dan zegt waarom zou je je inspannen, je hebt toch lang genoeg gewerkt? Op Texel of op Schier ben ik creatief, zie ineens verbanden en durf ik meer en zwijgt mijn criticus. Er is minder scheiding tussen dag en nacht en de tijd lijkt vloeibaar.

Het gevoel van het lopen door het water, vanuit de hoogte, de diepte zien, is zeer toepasbaar op mijn schrijven, hier op Texel. Ik neem het graag mee naar huis

Moedig het nieuwe jaar in om de zachtheid in de wereld te brengen

Geplaatst op door
1

fotograaf Pete Pronk

Lieve mensen

Wat is er weer veel gebeurd in ons persoonlijke leven en zeker in de wereld. Hoe somber kunnen we worden van al dat geweld, ziekten en tegenslagen. Toch kies ik ervoor om vandaag, de laatste dag van 2023, voor de hoop te gaan.

Wat is je visioen voor de mensheid, de wereld en jou zelf dat vroeg een dierbare vriendin me afgelopen donderdag. Ik stotterde wat…….. en vond het een moeilijke vraag. Ja wat is mijn visioen? Als ik eerlijk ben vrede op aarde, harmonie en armoede en geweld de wereld uit. Volkomen onrealistisch en ik schaam me omdat het zo kinderachtig klinkt.

Maar kijk toch eens rustig naar deze prachtige foto van Texel. En ik keek naar mijn andere foto’s die gemaakt zijn in 2023. Wat een prachtige ontmoetingen. Wat een liefdevol samenzijn. Wat een inspiratie. En ik schaamde me opnieuw omdat ik veel gebeurtenissen alweer vergeten was. Hoe lastig is het toch om liefdevol aanwezig te zijn en blijven bij alles wat zich aandient en iedere dag dankbaar te zijn en proberen de zachte vriendelijkheid in de wereld te brengen.

Ik ga het toch weer proberen om moedig te zijn en vol vertrouwen, tegen de klippen op, om de zachtheid bij mezelf en andere mensen tevoorschijn te laten komen en onze kwaliteiten in te zetten voor meer samen. Er is geen andere weg. Ik weet nu al dat ik regelmatig zal struikelen maar nogmaals ik zie geen andere weg.

Een jaarwisseling in dankbaarheid voor al het goede dat we mochten ontvangen en een liefdevol 2024 wens ik iedereen toe.

Ministerie van mooie mensen, gebaseerd op Je bent al mooi

Geplaatst op door
Beantwoorden

Hoe leuk is dat? Een jeugdvoorstelling over uiterlijk en hoe bijzonder het is dat we allemaal verschillend zijn, gebaseerd op mijn boek Je bent al mooi. De schoonheid van imperfectie.

Maanden geleden had ik een gesprek met Meike van den Akker over Je bent al mooi. Zij had het idee om een jeugdvoorstelling te maken over dit onderwerp. Ondertussen is dit werkelijkheid geworden. Na elke voorstelling wordt er met de kinderen gesproken. Er ontstaat dan een gesprek over over wat mooi is, maar meer nog: wat eigenheid is en hoe je die kan “leven”.

Het theatergezelschap De Witte Pomp is een creatief laboratorium voor theaterkunst. De voorstellingen schuren en troosten, verleiden en verwonderen. Kijk op hun website voor de speeldata www.dewittepomp.nl

Misschien toch ooit eens een kinderboek maken over Je bent al mooi?

Lichaam en geest zijn een, We hangen van tegenstrijdigheden aan elkaar

Geplaatst op door
1

Ik mocht het de laatste weken weer eens sterk ervaren dat lichaam en geest een zijn. Ik was eerst verkouden, tranende ogen, lichte hoofd- en keelpijn, zodat ik amper kon lezen. Daarna kwam er nog een virus bij, tenminste zo leek het en ging ik van verhoging naar koorts. Ruim twee weken in de lappenmand en ik was uiteindelijk nergens. Had het sterke gevoel dat er iedere dag stukjes van me werden afgebroken, vernietigd of ingeslikt. Iedere dag werd ik minder en minder tot aan zeer negatieve gedachten en behoorlijk wanhopig.

Nu ik weer twee dagen aan de beterende hand ben, kijk ik met stomme verbazing naar mezelf. Hoe heb ik me zo kunnen laten gaan? Waarom ging ik zo de diepte en de chaos in? Waarom lukte het me absoluut niet om me daar tegen te verzetten? Wie het weet mag het zeggen.

Nu ik weer in het land van de levenden ben, lijken de afgelopen weken, totaal onwerkelijk. Toen ik in die put, in die gevangenis zat, kon ik me niet voorstellen dat ik daar ooit uit zou komen. Feitelijk lijkt er niets veranderd maar het voelt alsof het licht aangegaan is, in mij, en de wereld mij weer wil opnemen.

Deze week lazen we in onze Junggroep in het krankzinnige Rode Boek van Jung o.a. deze regels

“Wij begrijpen niet en wij leven het onbegrijpelijke. Wij hebben niet lief en wij leven het niet geliefde. En wij keren ons weer om en begrijpen en leven het onbegrijpelijke. Wij hebben lief en leven het liefhebbende, trouw aan jouw wet”.

Zo’n krankzinnige tekst helpt me omdat die de tegenstrijdigheid die het leven is, benoemd wordt.

Het landschap dat leeft of het landschap dat doodt

Geplaatst op door
1

Fotograaf Barend Boot

Gisteren liepen we in dit prachtige bos in Doorn. Omdat het zondag was liepen er veel mensen hun hond of hun kinderen uit te laten. Maar een klein beetje doorlopen was genoeg om in de stilte te zijn. Wel wonderlijk dat hier zo weinig vogels te zien of te horen zijn. De kleuren en het licht dansten om ons heen. Ik had het gevoel dat het bos leefde.

Snotverkouden met lichte verhoging zit ik al een paar dagen binnen. Ik wil in ieder geval geen andere mensen aansteken. Het enige dat ik doe is iedere dag een wandeling maken. Heel rustig in het kasteelpark, langs de kromme rijn of in het bos. Langzaam lopend adem ik zo diep mogelijk de frisse lucht in. Mijn hoofd lijkt buiten iets opener net als mijn neus.

Binnen lopen de tranen over mijn wangen. Ik kan nauwelijks lezen of schrijven omdat mijn ogen dat niet willen. Mijn oren zitten dicht. En ik heb vanmorgen door manlief 30 nieuwe pakjes zakdoeken laten aanrukken. Ongelofelijk wat er uit een hoofd te voorschijn kan komen. Gisteren bedacht ik me dat spoelen met zout water helpt. Zo gezegd, zo gedaan. Mens wat is dat smerig maar verdomd er kwam meer ruimte.

Maar wat doet een mens als zij amper kan lezen en schrijven???? Ik schaam me dat ik het zo moeilijk vind om ziek te zijn. En wat stelt een verkoudheid helemaal voor in vergelijking met ernstige longziektes zoals in het verhaal van Olga Tokarczuk Empusion. Een geweldig boek over een landschap dat doodt, wat er gebeurt als je het Andere wegduwt en de verschillende manieren van kijken.

“Zien was het allerbelangrijkste, had Thilo beweerd, het was niet alleen een kwestie van onze ogen, maar we moesten ook met andere zintuigen zien, alleen was dat nog niet bewezen. Doe je ogen dicht en kijk”.

Tokarczuk vertelt vanuit een vrouwelijke meerstemmige stem, een mysterieus wij. In het nawoord verklapt de schrijfster dat alle misogyne uitspraken van beroemde mannelijke auteurs komen.

Misschien moest ik ziek zijn om dit krankzinnige boek te kunnen lezen.

Boeken: plaatsvervangende lichamen

Geplaatst op door
1

Wie streeft naar vrijheid moet leren vergeven, lees ik in het boek van Jonathan Sacks Genesis.

Vrij zijn, mij zelf bepalen, ruimte hebben, is in mijn leven heel belangrijk. Ik had een moeder die als een zwaan op ons kinderen zat en bleef zitten. Tot stikkens toe, beklemd, vastgezet, kon ik alleen maar heel hard rennen en van me af slaan. Ik liep zo hard en zo ver dat ik zelfs mijzelf voorbij liep. Onderweg ben ik best een aantal keren gevallen maar niet hard genoeg, blijkbaar. Pas op mijn 63ste kwam ik tot stilstand. Waar ik wel voor stilstond is voor lezen van boeken en voor schrijven.

Boeken hebben mijn hele leven een zeer belangrijk rol gespeeld en nog steeds. Zij kunnen nieuwe deuren openen, nieuwe betekenissen aanbieden, zodat ik mijn verhaal over wie ik ben steeds kan vergroten, verbreden en er meer lagen in aan brengen. Ik woon(de) in boeken.Ik lees op dit moment Genesis van Sacks, Buber ik en jij, Annie Ernaux De jaren en Olga Tocarczuk Empation.

Op advies van de dochter van mijn boekhandelaar, waar ik gisteren mijn bestelde boeken ging ophalen, lees ik nu de verzamelde essays van Connie Palmen. In het bijzonder het deel Echt contact is niet te bedoeling. En Palmen schrijft op haar prachtige manier haar relatie met boeken en de wereld. Het boek is een plaatsvervangend lichaam van de schrijver.

Ik wil eraan toevoegen dat het boek ook een plaatsvervangend lichaam is van de lezer. Het lezen en schrijven geeft me veel ruimte en vrijheid. Ik weet nu dat vrijheid niet wegrennen is, maar blijven staan, moedig zijn en je eigen verhaal vertellen en vergeven, vooral dankzij mijn boeken.

Lochem wat was je mooi

Geplaatst op door
Beantwoorden

fotograaf Pete Pronk

Deze week had ik mijn laatste grote lezing van dit jaar in Lochem. Vorig jaar was ik al in boekhandel Lovink geweest in Lochem en nu vroeg het vrouwennetwerk Lochem me voor een lezing in de Stadsschouwburg. Notabene om 10 uur in de ochtend. Dat was niet eerder gebeurd. Het hele jaar had ik in de middag of avond opgetreden en nu zo vroeg.

Als honorarium vroeg ik een hotelovernachting zodat we vanuit het hotel naar de schouwburg konden lopen. Om heel vroeg op te moeten staan, lang in de auto zitten met waarschijnlijk ochtendfile en dan hyperventilerend aankomen, dat zag ik niet zitten. Dus op ons gemak de dag ervoor rustig in de auto naar het mooie Lochem gereden. Vriend Pete was weer de chauffeur van dienst. Op die manier is ieder optreden een uitje.

Je weet nooit wat je kunt verwachten dus vrij open gingen we naar de stadsschouwburg. Met het openen van de deur bleken twee vrouwen direct op me af te stappen met uitgestoken hand om ons welkom te heten. Vriend Pete, als enige man, werd direct omringd door verschillende vrouwen en ik werd meegenomen naar de man van het geluid. De zaal was een mooie rechte zaal, zoals een beetje op de foto te zien is. Ik schat dat er zeker honderd vrouwen aanwezig waren. Beetje overdonderd begon ik mijn verhaal.

Ik had een lezing speciaal voor hen gemaakt maar die heb ik niet gehouden. Al snel had ik een gevoel van dit zijn mijn generatiegenotes die ook dochter, werkende vrouw, echtgenote, vriendin en waarschijnlijk moeder zijn. Al deze sociale rollen die in de jaren zeventig zo aan verandering onderhevig waren en waarin we onszelf konden uitvinden met alle vreugde en problemen van dien, hadden we gemeenschappelijk. Ik las een stukje voor uit Wie ben ik als niemand kijkt, een persoonlijke stukje en dat resoneerde.

Er ontstond een hele fijne, rustige, geconcentreerde sfeer. Die geconcentreerde aandacht tilde ons allemaal een beetje op en er ontstond een gevoel van gemeenschappelijkheid. Vriend Pete die aan de zijkant zat, schreef me die avond “hoe bijzonder het was dat ik me zo opgenomen voelde in dat geheel van louter vrouwen, vrouwmensen zoals jij het omschreef. Nu zoek ik opnieuw naar woorden. Een ademende geheel, ik was er aan de rand getuige van en mocht er tegelijkertijd in opgenomen worden. Wat is het toch krachtig en heilzaam om zo samen te zijn”.

En zo is het.Het is heilzaam en krachtig om onze verhalen met schaduw en al te delen. In deze chaotische, polariserende wereld, zijn we toch samen, ook al voelen we dat vaak niet en het is een geschenk om dat bij momenten zo diep te mogen ervaren.

Ik ga nu weer een paar maanden schrijven. Dank aan alle boekwinkels, bibliotheken en groepen die me het afgelopen jaar uitgenodigd hebben en aandacht aan mijn werk gaven. Het is fantastisch om die wederkerigheid te ervaren.

Vreugdevolle, vitale dag in Tivoli Vredenburg

Geplaatst op door
Beantwoorden

fotograaf Pete Pronk 31 oktober 2023

Gistermiddag een talkshow met Anita Witzier als presentatrice, Joos Ockels en mister senior Gay Pride Joop Schermer over ouder worden en steeds meer jezelf durven zijn. We ervaren het allemaal als een fijne periode, deze derde levensfase. De talkshow duurde 45 minuten en mijn boek Wie ben ik als niemand kijkt diende als uitgangspunt. De Levensverhalen van Joos en Joop pasten daar mooi in. Het was een open en prettig gesprek van drie verschillende mensen die veel gemeenschappelijk bleken te hebben in hun verscheidenheid. Wie kijken ermee in onze spiegels en hoe verhouden we ons tot deel van de gemeenschap willen zijn EN iemand op onszelf?

Daarvoor hadden Anita en ik onze boeken gesigneerd. Altijd fijn om van mensen die je boek hebben gelezen te horen over wat hen aanspreekt, waar ze veel aan hebben gehad, wat ze herkennen of wat er in hun levens anders is. Het zijn vaak open en persoonlijke gesprekken.

De hele dag was bijzonder goed georganiseerd. Alet Klarenbeek had met haar team een hele goede prestatie neergezet. Een grote groep jonge mensen in een geel t shirt met crew erop ontvingen ons, gaven ons te drinken, begeleiden ons door het gebouw. Heel fijn om zo bij de hand genomen te worden. Alles verliep vlekkeloos in het best wel ingewikkelde gebouw van Tivoli/Vredenburg. Het programma was totaal verkocht met 1500 tickets. Het was een feest om zoveel vitale ouderen te mogen zien, die gretig en open, alle evenementen bijwoonden. Ondersteund door jonge mensen die met heel hun hart en aandacht ons hielpen en bij stonden.

Ik word er blij van. Zo’n gevoel van de mensheid op haar best.

Strak plan. Ouders van nu en botox

Geplaatst op door
Beantwoorden

Vandaag ligt De Ouders van Nu op de mat. Ik had een interview gegeven aan Eva Gabeler over moeders met botox en de effecten op hun kinderen. Welke boodschap geef je mee aan je kind met die hang naar perfectie?

Moeders die veel aandacht aan hun uiterlijk besteden en daar ontevreden mee zijn, veel lijnen, vaak voor de spiegel staan en zichzelf negatief commentaar geven, geven een negatief voorbeeld aan hun kinderen. Zij leren hun kinderen al vroeg hun lichaam te objectiveren en te beoordelen.

Voor baby’s is botox helemaal heel ingewikkeld omdat baby’s ons gezicht nodig hebben om zichzelf te leren kennen. Congruentie van onze blik en stem en gezichtsuitdrukking is voor baby’s van levensbelang, want door ons gezicht te lezen, krijgt de baby reacties op zijn/haar gedrag. Daar kan het van leren. Daardoor kan het zich veilig leren voelen. Als een gezicht uitdrukkingsloos is geworden door de botox, krijgt een baby deze feedback niet en stuiten al zijn/haar pogingen om contact te maken op een blinde muur. Een gezicht kunnen lezen is voor baby’s en jonge kinderen van groot belang en uiteraard ook voor volwassenen al hebben die meerdere mogelijkheden tot contact maken.

Durf je toch te laten zien, juist aan je kind.